Σάββατο 2 Αυγούστου 2014

Απ΄τις αντιστασιακές οργανώσεις στον ΕΑΣΑΔ


 Όπως είχαμε δει εδώ, ο βασικότερος (αν όχι ο αποκλειστικός) λόγος της όποιας ενδυνάμωσης του ΕΑΣΑΔ στην Θεσσαλία, ήταν η βίαιη δράση του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ εναντίον αντιφρονούντων Ελλήνων.
 Όπως αναλύσαμε στην προαναφερθείσα ανάρτηση, αυτό ώθησε πολλούς εξ'αυτών να ενταχθούν στον ΕΑΣΑΔ είτε ελλείψει άλλης επιλογής, είτε για να αυτοπροστατευτούν είτε ακόμη και για να εκδικηθούν.

 Ας δούμε κάποια σχετικά παραδείγματα. Υπενθυμίζουμε ότι τα στοιχεία τα πήραμε απ΄το έργο του Σταύρου Παπαγιάννη "ΕΑΣΑΔ - Τα Τάγματα Ασφαλείας της Θεσσαλίας".


 "Πολλούς εδεσίτες, το τελευταίο τρίμηνο του 1943 και στις αρχές του 1944, θεωρούμενους απ΄την εαμική αντίσταση ως αντιδραστικούς και δυνάμει προδότες, τους είχαν συλλάβει οι εαμικές οργανώσεις για να τους εκφοβίσουν, για να τους συμβουλεύσουν να καθίσουν ήσυχα, ενώ μερικούς τους κακοποίησαν κιόλας. Κάποιοι όμως απ΄τους διωκόμενους εδεσίτες της επαρχίας Τυρνάβου που διέφυγαν την σύλληψη κατέφυγαν στην Λάρισα και εντάχθηκαν στον ΕΑΣΑΔ. Ανάμεσα σ'αυτούς ήταν ο Δημήτριος Μαλλιάρας, δάσκαλος απ΄τον Αμπελώνα, και άλλοι συγχωριανοί του όπως ο Δημήτριος Ψαθάς, και μερικοί απ΄τα γύρω χωριά. Αυτούς τους αξιοποίησαν καταλλήλως οι Γερμανοί."
 (σελ.168)

 Το δεύτερο υπογραμμισμένο όνομα ο Δημήτριος Ψαθάς είναι αυτός που εκτελέστηκε απ΄τους Γερμανούς μαζί με τον Ελευθέριο Αλεξόπουλο, όπως είχαμε δει εδώ.

 Για τον άλλο τον Μαλλιάρα, ο συγγραφέας παραθέτει και κάποιες επώνυμες μαρτυρίες:

 "Για τον Δημήτρη Μαλλιάρα ο ίδιος αφηγητής κατέθεσε και τα εξής: ... ήταν δάσκαλος. Όταν τον πρωτόβλεπες, φαινόταν καλό παιδί. Πήγαν ελασίτες να τον συλλάβουν. Αλλά ίσως να ήταν και από αυτούς που εναντιώνονταν στην Εθνική Αντίσταση. Ναι, ήταν απ΄τους αντιδραστικούς. Ήταν στον ΕΔΕΣ. Και αντί να φύγει για να γλιτώσει, εντάχθηκε στον ΕΑΣΑΔ"
 (σελ.228-229)

 "Για τον Μαλλιάρα, τον δάσκαλο που πήγε με τον ΕΑΣΑΔ, οι κομμουνιστές τον είχαν για εδεσίτη. Ξέρω τι λέγεται. Εγώ πιστεύω ότι πήγε γιατί τον είχαν κυνηγήσει πολύ οι εαμικές οργανώσεις. Πήγε στον ΕΑΣΑΔ από ανάγκη. Σου λέει: 'προκειμένου να με καθαρίσουν'... Στον ΕΔΕΣ δεν μπορούσε να φτάσει. Πήγαιναν ο Κωστάκης ο Κουκούλης και ο Σακαντάκης ο Πρίαμος και τους έπιασαν στον δρόμο οι ελασίτες (...) Ο Κώστας ο Κουκούλης που ήταν έφεδρος αξιωματικός προσχώρησε στους αντάρτες του ΕΛΑΣ. Ο Πρίαμος Σακαντάκης δεν δέχτηκε και επειδή και επειδή του απαγόρευσαν να πάει στον Ζέρβα, τον υποχρέωσαν να γυρίσει στο σπίτι του. Αυτά μου τα διηγήθηκε ο ίδιος ο Πρίαμος. Παρ'ολ'αυτά, οι εαμίτες σκότωσαν την μάνα και την αδελφή του Κουκούλη, εφέδρου αξιωματικού του ελληνικού στρατού που υπηρετούσε ως αξιωματικός στον ΕΛΑΣ.
 Δεν συνάντησα ποτέ τον Μαλλιάρα, ούτε ήθελα να τον συναντήσω. Αλλά είμαι βέβαιος ότι ο άνθρωπος πήγε στον ΕΑΣΑΔ επειδή τον καταδίωκαν. Αυτό δεν το βγάζει κανείς απ΄το μυαλό μου. Είχαν πάει για τον ΕΔΕΣ πρωτύτερα άλλοι και στον δρόμο τους έπιασε ο ΕΛΑΣ. Μπορούσε να φύγει;"
 (σελ.239-240)


 Αναφέρεται επίσης η ενδιαφέρουσα περίπτωση της οικογένειας του Χρήστου Μακρή, εφημέριου του  χωριού Άγιος Γεώργιος.
 Γράφει γι'αυτόν:
 "Όλα τα μέλη της οικογένειάς του στην αρχή ήταν μέλη των εαμικών αντιστασιακών οργανώσεων. 
 Ο γιος του Νικόλαος πήγε στο αντάρτικο και είχε συλληφθεί απ΄τους Ιταλούς. Έμεινε στο στρατόπεδο συγκέντρωσης της Λαμίας και μόλις τον άφησαν ελεύθερο, ξαναπήγε αντάρτης στον ΕΛΑΣ. Τον Χρήστο Μακρή (παπα-Μακρή) το 1943 τον συνέλλαβαν οι αντάρτες και τον κακοποίησαν, προφανώς γιατί εγκατέλειψε το ΕΑΜ και εμφανίστηκε ως εδεσίτης, ενώ παράλληλα ο ΕΛΑΣ δήμευσε την περιουσία του. Ο άλλος γιος του ο Γεώργιος κατατάχθηκε στον ΕΑΣΑΔ.
 Στις 24 Απριλίου 1944, γερμανική φάλαγγα στην οποία μετείχε και ο Γεώργιος Μακρής, περικύκλωσε το χωριό (...) Ο παπα-Μακρής και οι άλλοι του γιοι (σ.σ: είχε συνολικά 6) ένοπλοι υποδέχτηκαν τους Γερμανούς και τους διευκόλυναν στις έρευνες, τις συλλήψεις και τις λεηλασίες που ακολούθησαν.
 Τη νύχτα που προηγήθηκε, ή πριν τα χαράματα της ίδιας μέρας, αντάρτες του ΕΛΑΣ ίσως γιατί γνώριζαν τις προθέσεις του, συνέλαβαν την σύζυγό του και τις θυγατέρες του"
 (σελ.300-301)

 Σύμφωνα με μαρτυρίες συγχωριανών που κατατέθηκαν στο δικαστήριο μεταπολεμικά, οι τρεις απ΄τους έξι γιους του παπα-Μακρή εκτελέστηκαν απ΄τον ΕΛΑΣ. Ήταν οι Θεοχάρης, Γιώργος και Νίκος Μακρής. (σελ.311)
 Ο τελευταίος ήταν -όπως είδαμε και παραπάνω- πρώην ελασίτης. Δεν είναι σαφές το πώς και το πότε ακριβώς εντάχτηκε στον ΕΑΣΑΔ. Πιθανότατα η αλλαγή στρατοπέδου στην οποία προέβη θα σχετιζόταν με την ρήξη της οικογένειάς του με το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ.
 Ο συγγραφέας αναφέρει ότι σύμφωνα με μαρτυρία του καπετάνιου του ΕΛΑΣ Μίμη Μπουκουβάλα στον ίδιο, ο Νίκος Μακρής αφοπλίστηκε στο Κιλκίς (πιθανώς μετά την μάχη του Νοεμβρίου του 1944) και μεταφέρθηκε πεζός στην Λάρισα όπου και τον εκτελέσαν. (σελ.307)


 Πρώην εαμίτης ήταν και ο Κώστας Καραγεώργος.
 Αυτός ήταν αρχικά ενταγμένος στις εαμικές οργανώσεις και συγκεκριμένα στην Επιμελητεία του Αντάρτη (Ε.Τ.Α) της οποίας ήταν ο υπεύθυνος στην περιοχή. Τσακώθηκε με τον συνεργάτη του στην διοίκηση της ΕΤΑ και συνελήφθη απ΄τους ελασίτες. Τον άφησαν ελεύθερο, και έφυγε με την οικογένειά του στην Λάρισα όπου και εντάχτηκε στον ΕΑΣΑΔ.
 (σελ.330-1)
 Όπως είχαμε δει εδώ, ο πρώην εαμίτης Κ.Καραγεώργος στην πορεία ανεδείχθη σε στρατιωτικό διοικητή του ΕΑΣΑΔ στην Λάρισα!!

2 σχόλια:

  1. " σκότωσαν την μάνα και την αδελφή του Κουκούλη, εφέδρου αξιωματικού του ελληνικού στρατού που υπηρετούσε ως αξιωματικός στον ΕΛΑΣ."
    Του Κ. Κουκούλη, του Α2 του Ρένου?

    ΑπάντησηΔιαγραφή