Κυριακή 1 Ιανουαρίου 2012

Η αρχή της εθνικής αντίστασης σε Αργολίδα-Κορινθία


 Μετά την κατάρρευση του μετώπου το 1941 και την έναρξη της κατοχικής περιόδου, η Χωροφυλακή παρέμεινε στις θέσεις της όπως συνέβη και στις υπόλοιπες περιοχές της Πελοποννήσου. Οι άντρες της Χωροφυλακής δεν παρέμειναν όμως  αδρανείς. Η πρώτη προσπάθεια ήταν μέσω της μυστικής οργάνωσης "Ερμής" που αναλωνόταν κυρίως στην κατασκοπία, στην διοχέτευση πληροφοριών προς τους Συμμάχους και στην φυγάδευση Άγγλων και Ελλήνων αξιωματικών στην Μέση Ανατολή. Πέραν των χωροφυλάκων, σε αυτή την οργάνωση συμμετείχαν και αξιωματικοί του ελληνικού στρατού.
 Οι Ιταλοί, υπό την κατοχή των οποίων βρισκόταν κατά κανόνα η Πελοπόννησος ως την συνθηκολόγησή τους τον Σεπτέμβριο τον 1943, ήταν εξαιρετικά καχύποπτοι απέναντι στην Χωροφυλακή. Χωροφύλακες εξευτελίζονταν απ'τους Ιταλούς (που φυσικά έφεραν βαρέως την ήττα τους απ'τους Έλληνες στα βουνά της Ηπείρου) συλλαμβάνονταν και φυλακίζονταν με την κατηγορία της φυγαδεύσεως Άγγλων ενώ άλλοι εκτελέστηκαν (π.χ. ανθυπασπιστής Γαντές, υπενωμοτάρχες Πετρόπουλος και Λαμπρόπουλος κτλ). Το ίδιο συνέβαινε και με αξιωματικούς του στρατού (π.χ.Ταρσούλης και Παπαγεωργίου που στάλθηκαν ως όμηροι στην Ιταλία).

 Η επιλογή του αντάρτικου αγώνα ήταν λοιπόν μονόδρομος για πολλούς αξιωματικούς και χωροφύλακες. Ο πρώτος διδάξας ήταν ο ενωμοτάρχης Κουβελάκης, διοικητής του σταθμού Χωροφυλακής στις Λίμνες Άργους. Μόλις μπήκε στο στόχαστρο των Ιταλών με την κατηγορία ότι έκρυβε Άγγλους, έκαψε τον σταθμό του και βγήκε στο βουνό απ'τις 17/08/1941 επικεφαλής μιας ολιγομελούς ομάδας.
 Απ'τις αρχές του 1942 ανέπτυξε αντιστασιακή δράση παρά τα πενιχρά μέσα που διέθετε. Στρεφόταν κυρίως κατά των Ιταλών καραμπινιέρων και των Ελλήνων συνεργατών τους, σκοτώνοντας ή αφοπλίζοντας τους. Οι Ιταλοί, παρά τις προσπάθειές τους απέτυχαν να τον συλλάβουν.

 Το καλοκαίρι του 1943 έρχεται σε επαφή με τους αξιωματικούς της Κορίνθου που είχαν βγει στο δάσος Φαρμακά για να ιδρύσουν αντάρτικη ομάδα. Με έξυπνες κινήσεις κάταφεραν να αποσπάσουν πολεμικό υλικό απ'τους Ιταλούς και να εξοπλιστούν στοιχειωδώς.
Η ενιαία πλέον ομάδα του Φαρμακά της οποίας ηγείτο ο ταγματάρχης Βαζαίος τον Αύγουστο του 1943 είχε κάπου 100-150 μέλη , αξιωματικούς και οπλίτες. Έτυχε εξαιρετικής ανταπόκρισης από τον ντόπιο πληθυσμό και μαζί τους τάχθηκε και ο Αρχιμανδρίτης Κοκκίνης. Κατάφερε και απέκτησε επαφή με Άγγλους που είχαν πέσει με αλεξίπτωτα στην Πελοπόννησο με σκοπό να ενισχύσουν τις αντάρτικες ομάδες.

Δυστυχώς όμως καμμία ενίσχυση δεν έλαβαν εκ μέρους των Άγγλων. Ο λόγος ήταν ότι στην περιοχή δρούσαν παράλληλα και δυνάμεις του ΕΛΑΣ. Σύμφωνα με τον Βαζαίο, ο άγγλος ταγματάρχης Τζέημς που ήταν στην περιοχή τους είπε ότι δεν μπορούν να τους ενισχύσουν διότι το Στρατηγείο της Μέσης Ανατολής μόνο τον ΕΛΑΣ έχει αναγνωρίσει σαν αντάρτικη δύναμη στην περιοχή, και ότι αυτοί θα πρέπει να συνεργαστούν μαζί του.
 Η ομάδα των Βαζαίου-Κουβελάκη και υπολοίπων αξιωματικών (Προκοπίου, αδελφοί Στεριόπουλοι κτλ) προθυμοποιήθηκε να συνεργαστεί με τον ΕΛΑΣ.
 Κανονίζεται συνάντηση στο χωριό Άγιος Νικόλαος, που δεν έχει όμως κανένα αποτέλεσμα. Αντιθέτως, οι ελασίτες απειλούν τους κατοίκους του γειτονικού χωριού Σκοτεινή να πάψουν να ενισχύουν την ομάδα του Βαζαίου διότι είναι προδοτική και εχθρός του λαού (!!!). Απειλούν επίσης να κρεμάσουν τους αξιωματικούς που ηγούνται αυτής.
 Λίγες μέρες μετά, στις 08/09/1943 ο ΕΛΑΣ στέλνει τελεσίγραφο στην ομάδα του Βαζαίου, με το οποίο ζητούσαν εντός δύο ωρών την διοικητική, τακτική και οικονομική υπαγωγή της ομάδας του στον ΕΛΑΣ. Σε διαφορετική περίπτωση θα τους διέλυαν.

 Η ομάδα των αξιωματικών στον Φαρμακά τελικώς δεν αντιστάθηκε, αφού ήταν πολύ αδύναμη για να αντέξει στην σύγκρουση. Οι περισσότεροι αξιωματικοί, όπως οι Κουβελάκης, Προκοπίου, Αποστολόπουλος, Καμπίτης διαφεύγουν και σχηματίζουν νέα αντάρτικη ομάδα στην κοντινή περιοχή της Κρύας Βρύσης. Εξακολουθούν όμως να παραμένουν πλημμελώς εξοπλισμένοι και εκτεθειμένοι απέναντι στον ΕΛΑΣ, με αποτέλεσμα να  διαλυθούν μετά από επίθεση του στις 25-26 Σεπτεμβρίου 1943. Ο Κουβελάκης, πρώτος αντιστασιακός της περιοχής, καταφεύγει στην Αθήνα, εντάσσεται στην αντιστασιακή οργάνωση ΡΑΝ και μετά πάει στην Μέση Ανατολή.
 Οι υπόλοιποι αξιωματικοί, που δεν διέφυγαν στην Κρύα Βρύση και παρέμειναν στον Φαρμακά, όπως οι Βαζαίος, αδελφοί Στεριόπουλοι, Μαυρίδης, Μαυραγάνης παραδόθηκαν στον ΕΛΑΣ και οι περισσότεροι εντάχθηκαν σε αυτόν!
 Ο ταγματάρχης Βαζαίος μάλιστα έγινε και διοικητής του 6ου Συντάγματος του ΕΛΑΣ που δρούσε στην περιοχή της Αργολιδοκορινθίας... 

Προφανώς επρόκειτο για μία περίπτωση αντίστοιχη του Σαράφη.
 Αρχικά, οι κομμουνιστές θεωρούσαν τον Βαζαίο "προδότη", και μετά τον έχρισαν στρατιωτικό επικεφαλή τους στην περιοχή. Φυσικά η εξουσία του ήταν πολύ σχετική διότι -όπως παραδέχεται και ο ίδιος- τον απόλυτο έλεγχο στο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ τον είχαν οι ακραίοι σκληροπυρηνικοί κομμουνιστές που δεν δίσταζαν να απειλήσουν ακόμα και τον ίδιο.

 Για μία ακόμη φορά, φαίνεται η εμφυλιοπολεμική λογική του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ που είχε σκοπό να μονοπωλήσει την αντίσταση σε κάθε περιοχή της χώρας. Στην περιοχή της Αργολίδας και της Κορινθίας τα κατάφερε, αφού η ομάδα των αξιωματικών στον Φαρμακά ήταν εξαιρετικά βραχύβια και αδύναμη. Για αυτήν την αδυναμία τους όμως ευθύνονταν αποκλειστικά οι Άγγλοι που δεν ενίσχυσαν και δεν προστάτεψαν ως όφειλαν τους πατριώτες που βγήκαν στο βουνό να κάνουν αντίσταση και αντ'αυτού βρέθηκαν εκτεθειμένοι στις άγριες διαθέσεις των ελασιτών...


 Βιβλιογραφία:
 "Ιστορία της ελληνικής χωροφυλακής" του Απ.Δασκαλάκη
 "Το χρονικό της εθνικής αντιστάσεως Πελοποννήσου 1941-1945" του Ιωάννη Κοσσιώρη
 "Τα άγνωστα παρασκήνια της εθνικής αντιστάσεως στην Πελοπόννησο" του Μανώλη Βαζαίου

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου