Μία απ'τις προτεραιότητες των κομμουνιστών κατά την Κατοχή ήταν η διάλυση των τοπικών σταθμών της Χωροφυλακής. Όσο πλησίαζε χρονικά η αποχώρηση των κατοχικών δυνάμεων, αυτή η αναγκαιότητα γινόταν ακόμα πιο επιτακτική, καθώς οι κομμουνιστές δεν επιθυμούσαν την ύπαρξη θυλάκων ένοπλης αντίστασης που πιθανόν να τους δημιουργούσαν προβλήματα.
Στην περίπτωση της Μακεδονίας, η θέση της Χωροφυλακής ήταν εξ'ορισμού πάρα πολύ δύσκολη. Εκτός απ΄την δεδομένη εχθρικότητα των ελασιτών είχε ν'αντιμετωπίσει και την εξίσου αρνητική στάση Βούλγαρων αξιωματούχων που κινούνταν στην περιοχή και βουλγαρίζοντων σλαβόφωνων (όπου υπήρχαν) που συκοφαντούσαν την ελληνική Χωροφυλακή στους Γερμανούς. Οι Γερμανοί ήταν λογικό να επηρεάζονται και καθώς ήταν φύσει καχύποπτοι απέναντι στις ελληνικές αρχές, σε πολλές περιπτώσεις δεν δίσταζαν να διατάξουν τον ολικό ή μερικό αφοπλισμό σταθμών Χωροφυλακής.
Αυτό έγινε και στον νομό Πέλλας όπου το βουλγαρόφιλο στοιχείο ήταν υπαρκτό. Το Νοέμβριο του '43 η τοπική δύναμη Χωροφυλακής αφοπλίστηκε απ΄τους Γερμανούς, εκτός από ελάχιστο ατομικό οπλισμό. Αυτό κατέστησε τους διάσπαρτους σταθμούς Χωροφυλακής εξαιρετικά ευάλωτους απέναντι στον ΕΛΑΣ.
Έτσι με συνοπτικές διαδικασίες στις 22/11/1943 το 30ο σύνταγμα του ΕΛΑΣ οργάνωσε την απαγωγή της Χωροφυλακής σε όλο τον νομό Πέλλας, πλην της Έδεσσας. Η αντίσταση εκ μέρους των χωροφυλάκων ήταν πρακτικά αδύνατη. Ακολούθησαν τους απαγωγείς τους στα όρη Πάικο και Καϊμακτσαλάν συνολικά 90 χωροφύλακες, οι περισσότεροι εκ των οποίων ήταν απ΄την Χωροφυλακή Γιαννιτσών. Κάποιοι άλλοι μπόρεσαν και διέφυγαν ενώ κατά την επιχείρηση εκτελέστηκαν και κάποιοι που αντιστάθηκαν όπως οι μοίραρχος Γεωργίου, οι ανθυπασπιστές Μανωλάβας και Στίκας, ο ε.α. ανθυπασπιστής Λεβίδης, ο υπενωμοτάρχης Αγγελόπουλος, ο ενωμοτάρχης Κούρκουλας.
Μες στο 1944 η Διοίκηση Χωροφυλακής Γιαννιτσών ανασυστάθηκε με διοικητή τον μοίραρχο Δημήτριο Τσάλα. Στις 06/07/1944 όμως δέχτηκε επίθεση απ΄τους ελασίτες, και συγκεκριμένα από έναν λόχο του 2ου τάγματος του 30ου συντάγματος. Το ίδιο βράδυ οι ελασίτες χτύπησαν και άλλους εξοπλισμένους Έλληνες στην πόλη των Γιαννιτσών.
Μία ενδιαφέρουσα περιγραφή των γεγονότων κάνει ο πολιτικός εκπρόσωπος του ΕΑΜ στο 30ο σύνταγμα του ΕΛΑΣ, Θανάσης Μητσόπουλος και περιληπτικά έχει ως εξής:
Οι χωροφύλακες αιφνιδιάστηκαν και συνελλήφθησαν όλοι, γύρω στους 25-27, και οδηγήθηκαν στα λημέρια των ανταρτών. Εκεί, ο Μητσόπουλος είχε μία πολιτική συζήτηση με τον διοικητή των χωροφυλάκων μοίραρχο Τσάλα. Σύμφωνα με τον Μητσόπουλο "ο διοικητής τους ήταν πολιτικά αφελής και καθυστερημένος", διότι ήταν ένθερμος φιλοβασιλικός.
Μετά, οι συλληφθέντες χωροφύλακες στάλθηκαν την έδρα της 10ης μεραρχίας του ΕΛΑΣ στην οποία υπαγόταν το 30ο σύνταγμα.
Ο Μητσόπουλος δεν κάνει άλλη αναφορά σε αυτούς τους χωροφύλακες.
Που κρατήθηκαν, τι απέγιναν, αν αφέθηκαν ελεύθεροι κτλ.
Τι έγιναν αυτοί οι άνθρωποι;
Το πιθανότερο είναι ότι επρόκειτο για χωροφύλακες μη-φιλικούς προς το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, αφού σε διαφορετική περίπτωση δεν θα συμμετείχαν στην ανασύσταση της Χωροφυλακής Γιαννιτσών μετά την προηγούμενη διάλυσή της απ΄τον ΕΛΑΣ. Τα φιλοβασιλικά πιστεύω του διοικητή τους ενισχύουν αυτό το ενδεχόμενο.
Ως γνωστόν, η συμπεριφορά του ΕΛΑΣ απέναντι σε τέτοια "αντιδραστικά" στοιχεία δεν ήταν και η πλέον φιλική, ακόμα και αν επρόκειτο για αιχμαλώτους.
Για την τύχη αυτών των χωροφυλάκων γράφει ο Απόστολος Δασκαλάκης στην "Ιστορία ελληνικής Χωροφυλακής 1936-1950". Λέει ότι μετά την σύλληψή τους εκτελέστηκαν απ΄τους ελασίτες στην περιοχή της Αλμωπίας και ρίχτηκαν σε ομαδικό τάφο.
Αναφέρει και τα ονόματα των νεκρών αξιωματικών:
μοίραρχος Τσάλας
ανθυπασπιστές Μακρής και Μαραγκόπουλος
ενωμοτάρχης Μπουζούκος
υπενωμοτάρχες Βλάχος, Παναγιώτου, Τσεκούρας.
Ακόμα και αν κάποιος θέλει να αμφισβητήσει τα στοιχεία που παραθέτει ο Δασκαλάκης, θα πρέπει σίγουρα να λάβει υπόψη την περίεργη σιωπή του Μητσόπουλου -που ως πολιτικός εκπρόσωπος έλυνε και έδενε στο 30ο σύνταγμα του ΕΛΑΣ- σχετικά με την τύχη των χωροφυλάκων.
Ήταν απίθανο να μην ήξερε τι συνέβησαν τόσοι άνθρωποι.
Και στις περιπτώσεις αυτές μία τέτοιου είδους σιωπή εκτός από περίεργη, είναι και ένοχη...
Πηγές:
"Ιστορία ελληνικής Χωροφυλακής 1936-1950" του Απόστολου Δασκαλάκη, σελ.267-8
"Το 30ο σύνταγμα του ΕΛΑΣ" του Θανάση Μητσόπουλου, σελ.119-120 και σελ.293-7
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου