Πολλές φορές οι
κομμουνιστές έχουν υποστηρίξει την ταξική φύση του αγώνα του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ κατά την
Κατοχή. Ισχυρίζονται ότι το ΕΑΜ εκτός απ΄τον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα που
έλεγε ότι έκανε, παράλληλα αγωνιζόταν και υπέρ του απλού λαού, των φτωχών
λαϊκών στρωμάτων. Προσπαθούν να παρουσιάσουν το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ σαν εκφραστή των
δικαιωμάτων της φτωχολογιάς.
Τα πράγματα όμως δεν ήταν ακριβώς έτσι.
Καταρχήν υπάρχει ένα περίεργο κενό όσον αφορά τον τόπο ίδρυσης του ΕΑΜ τον Σεπτέμβριο του 1941. Σύμφωνα με την επίσημη ιστοριογραφία, το ιδρυτικό του ΕΑΜ υπογράφτηκε στις 27/09/1941 σ'ένα μικρό σπίτι προς το τέρμα της οδού Ιπποκράτους.
Όμως ο εκπρόσωπος του ΚΚΕ στην υπογραφή, ο Λευτέρης Αποστόλου, έλεγε ότι το ΕΑΜ ιδρύθηκε "σε ένα λαϊκό σπιτάκι δύο δωματίων στο κέντρο μιας μεγάλης αυλής στο τέρμα της οδού Μαυρομιχάλη προς την μεριά του Λυκαβηττού".[1]
Το σπιτάκι αυτό όμως δεν έγινε ποτέ γνωστό,
είτε ήταν στην Μαυρομιχάλη είτε στην Ιπποκράτους. Ούτε η ακριβής τοποθεσία του,
ούτε ο ιδιοκτήτης του, ούτε κάποιο όνομα ενοικιαστή ούτε τίποτα. Αντιθέτως, ένα
αντίστοιχο γεγονός δευτερευούσης σημασίας, όπως ήταν η ίδρυση της ΕΠΟΝ, είναι γνωστό
ότι έλαβε χώρα στην οδό Δουκίσσης Πλακεντίας 3 στους Αμπελόκηπους.
Στο συγκεκριμένο οίκημα στεγάζεται σήμερα ο Σύνδεσμος Φίλων Μουσείου της ΕΠΟΝ. [2]
Στο συγκεκριμένο οίκημα στεγάζεται σήμερα ο Σύνδεσμος Φίλων Μουσείου της ΕΠΟΝ. [2]
Τι πιο φυσιολογικό λοιπόν για τους αριστερούς
να έπρατταν κάτι αντίστοιχο για τον τόπο ίδρυσης του ΕΑΜ; Αντ’αυτού, το σπίτι ίδρυσης του ΕΑΜ παραμένει
άγνωστο και υπάρχει μία περίεργη ασάφεια επί του θέματος. Αυτό είναι εξαιρετικά
περίεργο διότι οι αριστεροί αρέσκονται σε τέτοιους συμβολισμούς. Τι πιο βολικό
για αυτούς να κάνανε ευρύτερα γνωστό το σπίτι ίδρυσης του ΕΑΜ και να το
μετέτρεπαν σε μουσείο για κάποιου είδους λαϊκό προσκύνημα. Εδώ κάνανε μουσείο
το πατρικό σπίτι του Φλωράκη.. [3]
Γιατί άραγε;
Μία ερμηνεία δίνει ο ιστορικός συγγραφέας
Πέτρος Μακρής-Στάικος που γράφει:
"Την ίδια εποχή […] σ’ένα τεράστιο σπίτι στο
Κολωνάκι, στην γωνία της Λεωφόρου Κηφισίας με την οδό Μαρασλή, οργανώνεται με
την φροντίδα της Νιόβης Ζωίδου το πρώτο μεγάλο πάρτι για τους σκοπούς του ΕΑΜ.
Η ιδιοκτήτρια του σπιτιού, μία από τις κόρες της οικογένειας Παπαστράτου,
ανοιχτή σε κάθε ιδεολογικό ρεύμα που μοιάζει προοδευτικό είναι συμπαθούσα. Στο
πάρτι εκείνο θα μαζευτεί όλη η αντίδραση, παιδιά δεξιών μεγαλοαστικών
οικογενειών της Αθήνας, που ούτε πεινάνε ούτε η Κατοχή έχει επίδραση στις ασχολίες
τους. Όμως τώρα που βλέπουν πως υπάρχει ταξική κάλυψη, ο δρόμος προς το ΕΑΜ
είναι ανοιχτός. Για αρκετούς σαν διέξοδο από την πληκτική και πνιγηρή ζωή του
κοινωνικού τους κύκλου ή σαν οδός διαφυγής απ’ τον ασφυκτικό κλοιό των γονιών
τους. Σε λίγο καιρό το ΕΑΜ γίνεται μόδα: Το Κολωνάκι, το Ψυχικό και οι άλλες
πλούσιες συνοικίες της Αθήνας γεμίζουν εαμίτες και κυρίως εαμίτισσες. Σύμφωνα
με μια πληροφορία, στο ίδιο αυτό σπίτι της οικογένειας Παπαστράτου,
πραγματοποιήθηκε και η υπογραφή του ιδρυτικού του ΕΑΜ." [4]
Ο συγγραφέας
βέβαια τονίζει ότι δεν έχει καταφέρει να διασταυρώσει την συγκεκριμένη
πληροφορία. Το σίγουρο όμως είναι ότι αυτό το κραυγαλέο κενό στην αριστερή
ιστοριογραφία σχετικά με τον ακριβή τόπο ίδρυσης του ΕΑΜ δημιουργεί υποψίες.
Παρακάτω γράφει:
"Η ανεξάρτητη Αλήθεια έχει τώρα διαλυθεί και τα
περισσότερα μέλη της έχουν προσχωρήσει στην Κομμουνιστική νεολαία όπως και
πολλά άλλα πλουσιόπαιδα που ήδη αγωνίζονται μέσα από τις τάξεις της" [5]
Η γνωστή "ηρωίδα" του ΚΚΕ, Ηλέκτρα Αποστόλου, που είχε βέβαια ενταχθεί στις γραμμές των κομμουνιστών απ΄το 1926, προερχόταν επίσης από ευκατάστατη οικογένεια. [6]
Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι ο εαμίτης που
σχεδίασε την δολοφονία του Κίτσου Μαλτέζου ήταν ο Άδωνις Κύρου γόνος μίας
μεγάλης και εύπορης αθηναϊκής οικογένειας. Ο πατέρας του, Αχιλλέας Κύρου ήταν
εκδότης της γνωστής συντηρητικής εφημερίδας "Εστία", όπως είχαμε δει εδώ.
Από εξίσου εύπορη οικογένεια ήταν και ο εκτελεστής του Μαλτέζου, Μικές Κουρουνιώτης.[7]
Από εξίσου εύπορη οικογένεια ήταν και ο εκτελεστής του Μαλτέζου, Μικές Κουρουνιώτης.[7]
Φυσική συνέπεια των παραπάνω ήταν και η "διαλλακτική" στάση του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ απέναντι στις εύπορες κοινωνικές τάξεις
Ο αρχειομαρξιστής Γ.Ποντίκης κατηγορώντας το ΚΚΕ/ΕΑΜ/ΕΛΑΣ έλεγε:
"Μέσα στον Δεκέμβρη επίσης δολοφονούνται χιλιάδες άτομα φτωχοί βιοπαλαιστές, εργάτες, υπάλληλοι και διαφωνούντες με την σταλινική ηγεσία αγωνιστές. Γίνεται ένα πραγματικό όργιο σε βάρος ανεύθυνων και αφήνονται ελεύθεροι ύστερα από δωροδοκίες, διάφοροι γνωστοί μεγαλοβιομήχανοι, τραπεζίτες, χωρίς κανένας τραπεζίτης, μεγαλοβιομήχανος ή έμπορος να εκτελεστεί." [8]
και παρακάτω συνεχίζει,αναφερόμενος πάντα στο ΚΚΕ:
"ενώ δολοφονεί χιλιάδες καταπιεζόμενους δεν δολοφονεί κανέναν μεγαλόσχημο πλουτοκράτη" [9]
Επίσης ο Ηρακλής
Πετιμεζάς λέει κάτι πολύ ενδιαφέρον:
"[Το ΕΑΜ] ενισχυόταν γενναία κατά τα χρόνια της Κατοχής με ερανικές εισφορές –φορολογίες- από μέρους βιομηχάνων, εμπόρων και επιχειρηματιών, μαυραγοριτών ενίοτε και δοσίλογων. Αυτός είναι ο λόγος άλλωστε για τον οποίο ματαίως θα αναζητήσει κανείς μεταξύ των εκτελεσθέντων στα Δεκεμβριανά ή πριν από αυτά κανένα όνομα μεγάλου νεόπλουτου." [10]
"[Το ΕΑΜ] ενισχυόταν γενναία κατά τα χρόνια της Κατοχής με ερανικές εισφορές –φορολογίες- από μέρους βιομηχάνων, εμπόρων και επιχειρηματιών, μαυραγοριτών ενίοτε και δοσίλογων. Αυτός είναι ο λόγος άλλωστε για τον οποίο ματαίως θα αναζητήσει κανείς μεταξύ των εκτελεσθέντων στα Δεκεμβριανά ή πριν από αυτά κανένα όνομα μεγάλου νεόπλουτου." [10]
Το ίδιο κατήγγειλε και η αντιστασιακή οργάνωση Εθνοκοινωνική Επανάσταση σε έντυπό της:
"Περιήλθεν εις γνώσιν μας, ότι κάποιοι εκ των μεγαλοβιομηχάνων και μεγαλεμπόρων ενισχύουν τους εαμίτες χρηματικώς" [11]
Αντίστοιχη ήταν η τακτική του ΕΛΑΣ και στην επαρχία.
Μία χαρακτηριστική περίπτωση ανθρώπου που
πλούτισε επί Κατοχής ήταν και ο Λάτσης, σύμφωνα με μαρτυρία του αξιωματικού του
ΕΛΑΣ Διονύσιου Κουτσουμάρη:
"Όπως καθόμαστε λοιπόν εκεί πέρα […] βλέπουμε –εκεί
απέναντι ήταν η καραμπινερία- και κατεβαίνει από τον δεύτερο όροφο κάτω στην
είσοδο ο Μπαντάνο, ο διοικητής της καραμπινερίας, αγκαζέ με τον Γιάννη τον
Λάτση (τον γνωστό Λάτση που ήταν από το Κατάκωλο). Τα χάσαμε! Είναι γεγονός ότι
τα χάσαμε που τον είδαμε. Βέβαια.. ο Λάτσης δεν έκανε ζημιά. Πολιτική ζημιά δεν
έκανε, αυτό να το λέμε. Ο Λάτσης ήθελε να εκμεταλλευτεί την κατάσταση με τους Ιταλούς
οικονομικά. Πήγαινε έπαιρνε τα βόδια όλα σχεδόν απ΄τους αγρότες… Και κει που
έβγαλε τα πολλά λεφτά είναι ότι, επειδή είχε γίνει ο πόλεμος το ’40, οι
αποθήκες όλες του Α.Σ.Ο. από τον Πύργο, Αμαλιάδα, Γαστούνη, Λεχαινά, Ανδραβίδα
μέχρι την Κόρινθο που όλες ήταν κατά μήκος της σιδηροδρομικής γραμμής, εξαιτίας
του πολέμου είχαν σταφίδα που δεν είχε εξαχθεί.
Κι έπαιρνε ο Λάτσης γύρω στα 10-15 βαγόνια κάθε τόσο σταφίδα και την
μετέφερε, δικαιολογία τάχα για τα στρατεύματα κατοχής, στην Αθήνα και την
πούλαγε με τους Ιταλούς. Από κει ευρέθηκε ο Λάτσης με την Απελευθέρωση, με
πολλά λεφτά." [12]
Φυσικά τον Λάτση που πλούτισε συνεργαζόμενος
με τους Ιταλούς, δεν τον άγγιξαν οι ελασίτες. Αφού άλλωστε "δεν τους έκανε πολιτική
ζημιά", όπως λέει και ο ελασίτης αξιωματικός..
Επίσης, το χωριό Κούκος στην Πιερία ήταν αντικομμουνιστικό προπύργιο και
έδρα του Κισά Μπατζάκ. Τελικώς οι κομμουνιστές έκαψαν το χωριό τον Οκτώβριο του
1944, αλλά άφησαν ανέπαφο το σπίτι του μεγαλοτσιφλικά Καραβίδα. Αυτά που κάηκαν
ήταν τα φτωχόσπιτα... [13]
Αν τα παραπάνω σας θυμίζουν την δυσανάλογα μεγάλη επιρροή του ΣΥΡΙΖΑ στα εύπορα κοινωνικά στρώματα, και την διαπλοκή του ΚΚΕ με μεγαλες επιχειρήσεις, τότε καλώς σας τα θυμίζουν...
[1] "Το ξεκίνημα του ΕΑΜ" του Λευτέρη Αποστόλου, σελ.62
[2] http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=670754
[3] http://www2.rizospastis.gr/story.do?id=4781661&publDate=
[4] "Κίτσος Μαλτέζος ο αγαπημένος των θεών", του Πέτρου Μακρή-Στάικου, σελ.133-4
[5] "Κίτσος Μαλτέζος ο αγαπημένος των θεών", του Πέτρου Μακρή-Στάικου, σελ.152
[6] http://www.rizospastis.gr/wwwengine/story.do?id=888709&publDate=28/10/2005
[7] "Κίτσος Μαλτέζος ο αγαπημένος των θεών", του Πέτρου Μακρή-Στάικου, σελ.253
[8] "ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΟΠΛΑ" του Άγι Στίνα, σελ.60
[9] "ΕΑΜ-ΕΛΑΣ-ΟΠΛΑ" του Άγι Στίνα, σελ.60
[10] "Εθνική Αντίσταση και κοινωνική επανάσταση" του Ηρακλή Πετιμεζά, σελ.20
[11] "Φως εις το σκότος της Κατοχής" του Νίκου Αντωνακέα, σελ.247
[12] "Μόνιμοι αξιωματικοί στον ΕΛΑΣ. Οικειοθελώς ή εξ’ανάγκης" του Γιάννη Πριόβολου, σελ.285
[13] "Κισά Μπατζάκ ο τραντέλλενας της Μακεδονίας, Άρης Βελουχιώτης ο σταρ της Ρούμελης" του Γεώργιου Ξανθόπουλου, σελ.81