Η απόρρητη έκθεση του Συνταγματάρχη Τόμ Μπάρνς για την Ελληνική αντίσταση την περίοδο Ιουλίου 1943 - Απριλίου 1944

                                                                                                                                                 Απόρρητο  

                                                                                                                                         Κωδ. 108

                                                                                                                                           13 Ιουνίου 1944

     Αναφορά για τις παρατηρήσεις στην Ελλάδα από τον Ιούλιο του 1943 ως τον Απρίλιο του 1944, από τον αντισυνταγματάρχη C.E. Barnes, N.Z.E.F.

  1. Η περίοδος από την εγκαθίδρυση του HARLING ως τον Ιούλιο του 1943, νομίζω ότι δεν χρειάζεται περαιτέρω σχόλια.

   2. Επιχείρηση "ΖΩΑ" (Σχέδια κάλυψης για την απόβαση στη ΣΙΚΕΛΙΑ)

       Η επιχείρηση "ΖΩΑ" τον Ιούλιο του 1943 υπήρξε 100% επιτυχής, πράγμα που οφείλονταν σχεδόν αποκλειστικά στην ενεργητική και εγκάρδια συνεργασία όλου του προσωπικού της Βρεταννικής Στρατιωτικής Αποστολής. Στην ΗΠΕΙΡΟ, οι αντάρτες με μερικές αξιοσημείωτες εξαιρέσεις, ήταν απογοητευτικοί, στο ΑΓΡΙΝΙΟ ήταν αρκετά καλύτερα. Ο ΕΛΑΣ δεν συνεισέφερε στις περιοχές ΗΠΕΙΡΟΥ και ΑΓΡΙΝΙΟΥ αν και είχε υποσχεθεί βοήθεια.

    3. Πάτημα στην ΗΠΕΙΡΟ

        Τον Ιούλιο του 1943 διατάχθηκα να αναλάβω καθήκοντα συνδέσμου, επιπλέον της εργασίας μου ως υπονομευτής, για τις περιοχές ΗΠΕΙΡΟΥ και ΑΓΡΙΝΙΟΥ. Παρ΄όλα αυτά, λόγω της επιμονής του ΕΛΑΣ ο Βρεταννός σύνδεσμος αξιωματικός επικεφαλής της περιοχής ΑΓΡΙΝΙΟΥ άλλαξε μερικές φορές. Από την άποψη του υπονομευτή υποστήριξα, και ο συνταγματάρχης WOODHOUSE συμφώνησε, ότι οι περιοχές ΗΠΕΙΡΟΥ και ΑΓΡΙΝΙΟΥ πρέπει να είναι κάτω από ενιαία διοίκηση.

    4. Βρεταννική Στρατιωτική Αποστολή

     α) Σχεδόν χωρίς εξαίρεση το προσωπικό όλων των βαθμίδων της Βρεταννικής Στρατιωτικής Αποστολής εκτέλεσε ένα πολύ δύσκολο έργο απόλυτα ικανοποιητικά, κάτω από πολύ δυσμενείς συνθήκες, και συχνά με λίγη και κακή τροφή, άσχημες συνθήκες στέγασης κλπ.

       β) Τα παρακάτω σχόλια είναι φυσικά δικές μου προσωπικές απόψεις, με τις οποίες συμφωνούν στα κύρια σημεία όλοι οι αξιωματικοί του πεδίου που βρίσκονται κάτω από τις διαταγές μου.

     5. Υπόβαθρο

        Μιλώντας γενικά, οι περιοχές ΗΠΕΙΡΟΥ και ΑΓΡΙΝΙΟΥ ήταν και είναι πολύ υπέρ του ΖΕΡΒΑ. Αυτό φάνηκε πλήρως στις εκλογές στα χωριά λίγο πριν τον εμφύλιο πόλεμο. Οι δυνάμεις του ΖΕΡΒΑ αναπτύχθηκαν στην ΗΠΕΙΡΟ, και διείσδυσαν σε περιοχές ήδη οργανωμένες από τον ΕΛΑΣ. Πάντα υπήρχε ένα πεδίο αναταραχής ανάμεσα στα στρατεύματα του ΖΕΡΒΑ και του ΕΛΑΣ/ΕΑΜ. Οι περισσότεροι από τους χειρότερους τύπους πολιτικών υποκινητών του ΕΑΜ βρίσκονταν και βρίσκονται ακόμα στην ΗΠΕΙΡΟ.

      6. ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ (Κοινό Γενικό Αρχηγείο) και η συμφωνία του ΝΑΤΒΑΝΟ

   

         α) Το ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ σχηματίστηκε τον Ιούλιο / Αύγουστο του 1943. Μεγάλη φιλικότητα και συνεργασία εκφράσθηκε από τους δύο Οργανισμούς. Το ΕΑΜ-ΕΛΑΣ συχνά δήλωνε σε Δημόσιες  Συναντήσεις ότι ήταν σαφώς Μη - Κομμουνιστική Οργάνωση.

       β) Ανεξέλεγκτη στρατολόγηση ακολούθησε με ανησυχητικό ρυθμό καθώς κάθε Αντάρτης έπαιρνε μία χρυσή λίρα το μήνα. Η Στρατιωτική αξία των ανταρτών έπεσε σχεδόν ευθέως ανάλογα με την αριθμητική αυτή αύξηση. Το Ανταρτικό Κίνημα υπέφερε πολύ και παράπονα από τις δύο πλευρές ακολούθησαν.

           γ) Αμέσως πριν τον εμφύλιο πόλεμο οι Γερμανοί στα Γιάννινα προσέγγισαν τον ΖΕΡΒΑ και τον ΕΛΑΣ για να συνάψουν ανακωχή. Ο ΖΕΡΒΑΣ αρνήθηκε, αλλά κατοπινά γεγονότα έδειξαν με αρκετή βεβαιότητα ότι το αρχηγείο του ΕΛΑΣ στην Ήπειρο υπέγραψε μία βραχυχρόνια συμφωνία. 

       7. Ο Εμφύλιος πόλεμος 

          α) Ο εμφύλιος πόλεμος άρχισε στα τέλη Οκτωβρίου 1943 από τον ΕΑΜ/ΕΛΑΣ - προφανώς μία καλά σχεδιασμένη και χρονικά τοποθετημένη επιχείρηση. Όλες οι προσπάθειες από μέρους μας για την αποκατάσταση της ειρήνης απέτυχαν, καθώς ο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ αρνήθηκε να διαπραγματευθεί, λέγοντας ότι ο ΖΕΡΒΑΣ ήταν πρώτος εχθρός και μετά οι Γερμανοί.

        β) Οι περισσότερες από τις μικρές μονάδες του ΖΕΡΒΑ, εκτός αυτών που βρίσκονταν στην ΗΠΕΙΡΟ και το ΑΓΡΙΝΙΟ, σύντομα ηττήθηκαν και αφοπλίστηκαν, και λίγο μετά ο ΖΕΡΒΑΣ πολεμούσε συγχρόνως με τους Γερμανούς και με τον ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, ο οποίος απέφυγε προσεκτικά κάθε επαφή με τους Γερμανούς.

           γ) Για δώδεκα μέρες πολέμησε επιτυχώς τους Γερμανούς και τον ΕΛΑΣ, κατατροπώνοντας τελικά τη γερμανική φάλαγγα στα ΤΖΟΥΜΕΡΚΑ ακολουθώντας λαμπρή τακτική και πολεμώντας ψυχωμένα. Έπειτα διασκόρπισε τις δυνάμεις του. Οι Γερμανοί έκαμαν μία βιαστική ολονύκτια πορεία, με νέα στρατεύματα από την ΑΡΤΑ, και αιφνιδίασαν το ΖΕΡΒΑ νωρίς το πρωί. Ο ΕΛΑΣ επιτέθηκε στο ΖΕΡΒΑ με ανανεωμένη δύναμη. Είχε στριμωχθεί αλλά απαγκίστρωσε τις δυνάμεις του. Η ομάδα μου χωρίστηκε από το ΖΕΡΒΑ κατά τη διάρκεια της γενικής αναταραχής.

            δ) Δυστυχώς ο ΖΕΡΒΑΣ πίστεψε ένα πλαστό έγγραφο και κινήθηκε γρήγορα προς την ΑΡΤΑ και τα ΓΙΑΝΝΙΝΑ για να καταλάβει αυτές τις πόλεις. Ο ΕΛΑΣ κατέλαβε στρατηγικές θέσεις στα ΤΖΟΥΜΕΡΚΑ, εμποδίζοντας την επιστροφή του ΖΕΡΒΑ. Ξαναενώθηκα με το ΖΕΡΒΑ με ένα μέρος της ομάδας μου στις αρχές Δεκεμβρίου. Ο εμφύλιος πόλεμος συνεχιζόταν εμπρός και πίσω, κυρίως ανάμεσα στους ποταμούς ΑΡΑΧΘΟ και ΑΧΕΛΩΟ.

          ε) Την παραμονή μιάς αντεπίθεσης του ΖΕΡΒΑ στον ποταμό ΑΧΕΛΩΟ, το ΕΑΜ πρότεινε διαπραγματεύσεις για ανακωχή. Κατόπιν διαταγών μας ο ΖΕΡΒΑΣ απέσυρε τις δυνάμεις του κατά μήκος του ΑΧΕΛΩΟΥ. Ταυτόχρονα ο ΕΛΑΣ εξαπέλυσε γενική επίθεση - είχαν άφθονα εφόδια. Ο ΖΕΡΒΑΣ οπισθοχώρησε λόγω ελλείψεως πυρομαχικών. Κατάφερε πολύ βαριές απώλειες στον ΕΛΑΣ, και υποχώρησε με όλα τα όπλα και τα εφόδια, παίρνοντας και εφτά ελαφρά πολυβόλα, αλλά πρακτικά χωρίς πυρομαχικά. Οι Γερμανοί έκαναν προπαγάνδα και για τις δύο πλευρές, και έξυπνα άφηναν τον εμφύλιο πόλεμο να συνεχίζεται όταν έδειχνε σημάδια ύφεσης.

         στ) Για να σταματήσουμε τον εμφύλιο, δυστυχώς βάλαμε το ΖΕΡΒΑ σε μειονεκτική θέση αρκετές φορές, διατάσσοντάς τον να μην αντεπιτεθεί όταν αυτό ήταν στρατιωτικά απαραίτητο. Ακόμη νιώθω ότι αυτό ήταν λάθος.

             ζ) Ήμουν με τα προωθημένα στρατεύματα του ΖΕΡΒΑ για πολύ καιρό και θεωρώ ότι έδειξαν ανώτερη μαχητική ικανότητα, ειδικά αυτά που ήταν κάτω από τη διοίκηση αξιωματικών όπως οι αντισυνταγματάρχες ΑΓΟΡΟΣ και ΖΟΡΜΠΑΛΑΣ. Αλλά πάντα είχαν το πρόβλημα της έλλειψης πυρομαχικών, σε αντίθεση με τα άφθονα εφόδια που διέθετε ο ΕΛΑΣ για τις επιθέσεις του. Ο ΖΕΡΒΑΣ βοηθήθηκε σημαντικά από ποσότητες που κυρίευσε περιστασιακά από τον ΕΛΑΣ.

       8. Η συμφωνία της ΠΛΑΚΑΣ 

       Η συμφωνία της ΠΛΑΚΑΣ κατέληξε με χονδρικά τον ΑΡΑΧΘΟ και το ΣΥΡΡΑΚΟ ως ανατολικά όρια του ΖΕΡΒΑ.

       9. Η Οργάνωση του ΖΕΡΒΑ

    α) Η οργάνωση του ΖΕΡΒΑ είναι βασικά μόνο Στρατιωτικού χαρακτήρα και είναι σαφώς μη πολιτική, εκτός του ότι είναι υπέρ των Βρετανών και αποτελεί το μόνο αποτελεσματικό μέτωπο ενάντια στην κυριαρχία του ΕΑΜ. Υπάρχουν ορισμένοι εξαιρετικοί αξιωματικοί πολλών δεξιών πολιτικών κομμάτων. Τους περασμένους δύο μήνες τα στρατεύματα αυτά γυμνάζονταν καθημερινά και επέδειξαν αξιοσημείωτη πρόοδο. Η οργάνωση δεν είναι το δυνατό σημείο του ΖΕΡΒΑ, αλλά και αυτή βελτιώνεται. Πάσχει από έλλειψη καλών Επιτελικών Αξιωματικών: ελπίζεται ότι αυτοί μπορούν να βρεθούν για λογαριασμό του από την ΑΘΗΝΑ.

       β) Πριν τον εμφύλιο πόλεμο ο ΖΕΡΒΑΣ είχε μεγάλο αριθμό άχρηστων αξιωματικών, αυτοί ήταν θέμα διαμάχης ανάμεσα στο ΖΕΡΒΑ και σε μένα. Ευτυχώς σχεδόν όλοι από αυτούς έφυγαν από το Πεδίο επιχειρήσεων, ή απολύθηκαν, ή συνελήφθησαν από τον ΕΛΑΣ. Δυστυχώς ο ΕΛΑΣ απελευθέρωσε ορισμένους από αυτούς και ο ΖΕΡΒΑΣ αισθάνεται υποχρεωμένος να τους κρατήσει.
        γ) Ο ΖΕΡΒΑΣ τελευταία δεν ανέλαβε δράση κατά των Γερμανών καθώς είναι βέβαιο ότι ο ΕΛΑΣ θα του επιτεθεί συγχρόνως. Είχε ανεπαρκή αποθέματα πυρομαχικών για να συνεχίσει έναν άλλο διμέτωπο αγώνα. Το ΚΑΪΡΟ ειδοποίησε ότι μπορούσαμε να περιμένουμε μόνο περιορισμένο αριθμό ρίψεων, έτσι σκέφθηκα ότι είναι ασύνετο να διακινδυνεύσουμε μία σοβαρή αποδυνάμωση των δυνάμεων του ΖΕΡΒΑ. Γίνεται αντιληπτό ότι αυτή η περίοδος αδράνειας του ΖΕΡΒΑ κατά των Γερμανών δεν είναι καθόλου ικανοποιητική, αλλά τώρα που διαθέτει επιπλέον προμήθειες πυρομαχικών θεωρείται απαραίτητο να αναλάβει δράση εναντίον τους.
       δ) Γενικά, οι χωρικοί μέχρις ενός υποστηρίζουν τον ΖΕΡΒΑ, αλλά δεν τολμούν να το δείξουν αυτό σε περιοχή ελεγχόμενη από τον ΕΛΑΣ.
         ε) Έχω βεβαιωθεί πέρα από κάθε αμφιβολία ότι δεν υπάρχει επικοινωνία ανάμεσα στον ΖΕΡΒΑ και τους Γερμανούς, οι οποίοι προσπαθούν να έρθουν σε συνεννόηση μαζί του. Αυτός δεν λέει τίποτα, και παίρνει άδεια να βγάλει τρόφιμα έξω από τα ΓΙΑΝΝΙΝΑ κλπ. Με δική μου συμβουλή δεν προκάλεσε τους Γερμανούς.

        10. Η οργάνωση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ - ΗΠΕΙΡΟΥ και ΑΓΡΙΝΙΟΥ

           α) Η οργάνωση του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ στην ΗΠΕΙΡΟ και το ΑΓΡΙΝΙΟ ήταν κυρίως πολιτική. Αν και η Βρεταννική Στρατιωτική Αποστολή είχε φιλικές σχέσεις μαζί του, ο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ δεν εκτέλεσε ούτε μία διαταγή του ΣΤΡΑΤΗΓΕΙΟΥ ΜΕΣΗΣ ΑΝΑΤΟΛΗΣ, αν και πάντα δίνονταν αφειδώς υποσχέσεις. Αν και 5.500 χρυσές λίρες τους δόθηκαν για να αγοράσουν τρόφιμα, τρόφιμα δεν παρουσιάστηκαν - μεσολάβησε ο εμφύλιος πόλεμος. Περιστασιακά έκαναν μικρές επιθέσεις κατά των Γερμανών χωρίς εμείς να το ξέρουμε εκ των προτέρων.
         β) Προς το παρόν, αποτελείτο κυρίως από στρατεύματα από περιοχές από όλα τα μέρη της Ελλάδος. Ο ρόλος τους ήταν σχεδόν αποκλειστικά εναντίον του ΖΕΡΒΑ. Οι ισχυρισμοί τους για δράση κατά των Γερμανών είναι φανταστικοί. Για παράδειγμα σε μιά Γερμανική πορεία από τη ΓΟΤΙΣΤΑ στη ΧΟΣΕΨΗ, κατά την οποία κάπου 200 Γερμανοί έφθασαν στο προαναφερθέν χωριό, ο ΕΛΑΣ ισχυρίσθηκε ότι σκότωσε 1200 Γερμανούς. Εγώ άκουσα όλες κι όλες μερικές ριπές πολυβόλων και είδα πολλούς Ελασίτες να υποχωρούν χωρίς να έχουν ρίξει ένα πυροβολισμό. Είδα επίσης ένα αντίγραφο της επίσημης Γερμανικής Αναφοράς. Τα αποτελέσματα ήταν δύο Γερμανοί ελαφρά τραυματίες (μια ομάδα ασυρμάτου έπεσε σε ενέδρα) και 17 Ελασίτες νεκροί από πυρά πολυβόλων μεγάλου βεληνεκούς. Οι χωρικοί το επιβεβαίωσαν. Αυτό είναι μόνο ένα τοπικό παράδειγμα. Ορισμένα από τα στρατεύματα του ΕΛΑΣ είναι καλά, αλλά οι αρχηγοί τους είναι 100% πολιτικοποιημένοι, με στόχο τους την τελική κυριαρχία στην ΕΛΛΑΔΑ. Για να είμαι ευθύς ως προς τον ΕΛΑΣ, γενικά πιστεύω ότι αυτά τα στρατεύματα στην ΗΠΕΙΡΟ είναι μερικά από τα χειρότερα του ΕΛΑΣ.
       γ) Κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου τα σαδιστικά εγκλήματα και οι ακρωτηριασμοί υπήρξαν απεχθείς. Αυτά ήταν κυρίως έργο του ΑΡΗ και της συμμορίας των σφαγέων του. Οι τρομοκρατικές μέθοδοι του ΕΛΑΣ είχαν ως αποτέλεσμα το πικρό μίσος των χωρικών, οι περισσότεροι από τους οποίους άφηναν τα σπίτια τους όταν έρχονταν στην περιοχή τους ο ΕΛΑΣ. Ορισμένες φορές οι χωρικοί ζήτησαν από τους Ούνους να διώξουν τον ΕΛΑΣ - οι άνθρωποι προτιμούσαν τους Ούνους.

         11. ΖΕΡΒΑΣ
         
         α) Ο ΖΕΡΒΑΣ είναι μία καταπληκτική προσωπικότητα: είναι θαρραλέος και πανούργος αντάρτης μαχητής, με οξεία αίσθηση του χιούμορ, και οξύτατη κρίση. Γνωρίζω ότι είναι αληθινός πατριώτης. Το κύριο του μειονέκτημα είναι ότι είναι μάλλον πολύ ανεκτικός και δεν επιβάλλει πειθαρχία όπως θα έπρεπε, με το επιχείρημα ότι οι άνδρες του είναι οι περισσότεροι όχι στρατιώτες αλλά χωρικοί. Είναι πολύ σεβαστός από τα στρατεύματά του και τους χωρικούς. Η προσωπική μου εμπειρία μαζί του δείχνει ότι είναι πολύ συνεργάσιμος και ότι κανόνα μου λέει την αλήθεια.
        β) Στο παρελθόν ο ΖΕΡΒΑΣ εκτέλεσε οποιαδήποτε διαταγή έλαβε από τη ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ και είναι έτοιμος να κάνει το πρόθυμα το ίδιο σε κάθε περίπτωση στο μέλλον. Τα στρατεύματά του θα εκτελούν επιχειρησιακές εντολές που τους δίνονται από έναν ανώτερο Βρετανό Αξιωματικό, χωρίς να αναφέρονται στο δικό τους Γενικό Επιτελείο.
         γ) Υποστηρίζει πολύ τους Βρετανούς και πιστεύει ότι το μελλοντικό συμφέρον της ΕΛΛΑΔΟΣ εξαρτάται από τη Βρεταννική επιρροή. Πιστεύει ότι η καλύτερη λύση είναι να γίνει η ΕΛΛΑΔΑ Βρεταννικό Προτεκτοράτο για δέκα ως είκοσι χρόνια μετά τον πόλεμο.
      δ) Έχει ένα μάλλον ζοφερό πολιτικό παρελθόν εξαιτίας του οποίου ορισμένα Δεξιά πολιτικά κόμματα δεν του έχουν εμπιστοσύνη. Ο ΖΕΡΒΑΣ το γνωρίζει αυτό. Δηλώνει δημόσια ότι μετά τον πόλεμο δεν έχει πολιτικές ή στρατιωτικές βλέψεις. Τώρα τον ξέρω καλά και πιστεύω ότι είναι ειλικρινής.

         12. ΑΡΗΣ

          α) Ο ΑΡΗΣ είναι ο πιο λυσσαλέος από όλους τους Κομμουνιστές. Είναι σαδιστής, σκληρός και τελείως ασυνείδητος. Στην επιχείρηση του Γοργοποτάμου πάντως είχε καλή παρουσία. Γνωρίζω ότι είναι θαρραλέος αλλά και το αντίθετο. Στρατιωτικά νομίζω υπερεκτιμάται: ενήργησε πολύ άσχημα κατά των Γερμανών στη ΜΕΣΟΧΩΡΑ τον περασμένο Νοέμβριο. Χωρίς τύψεις κόβει λαιμούς ανδρών, γυναικών ή παιδιών, και έχει κάνει εκτελέσεις ο ίδιος, με μαχαίρι σε πολλές περιπτώσεις. Οι περισσότεροι απεχθείς φόνοι και ακρωτηριασμοί εκτελέστηκαν από τον ίδιο προσωπικά ή μετά από διαταγές του. Χρησιμοποιεί αυτές τις μεθόδους πολύ αποτελεσματικά για να κυβερνά με τη βοήθεια του τρόμου. Πολλοί ΕΛΑΣΙΤΕΣ τον μισούν αλλά ο φόβος του γι΄αυτόν είναι μεγαλύτερος καθώς ταξιδεύει πάντα με μια μεγάλη σωματοφυλακή σφαγέων. Είναι έντονα αντι-Βρεταννός - εκτός όταν θέλει κάτι από εμάς οπότε γίνεται η προσωποποίηση της φιλίας και της καλής θέλησης: είναι καλός σε αυτό.
          β) Σε μια ή δύο περιπτώσεις όταν ο εμφύλιος πόλεμος έσβηνε, ο ΆΡΗΣ τον ξαναέφερνε σε μία φρενίτιδα - πυροβολώντας μερικούς από τους άνδρες του όταν έδειχναν απρόθυμοι να συνεχίσουν τον εμφύλιο πόλεμο. Είναι ασυνείδητος ψεύτης και διακηρύσσει ανοικτά ότι μεγαλύτερος εχθρός είναι ο ΖΕΡΒΑΣ και μετά οι Γερμανοί. Ο πρόωρος θάνατός του θα ήταν οπωσδήποτε ευτυχής απαλλαγή για την ΕΛΛΑΔΑ και μία αληθινή συνεισφορά στην Συμμαχική Πολεμική προσπάθεια σ΄αυτήν την περιοχή.

       13. "Στρατεύματα του ΡΑΛΛΗ" ή "Τάγματα Ασφαλείας"

      α) Τα στρατεύματα του ΡΑΛΛΗ (ή Τάγματα Ασφαλείας) αναπτύσσουν μεγάλη δραστηριότητα στην περιοχή ΑΓΡΙΝΙΟΥ. 'Εχουν δύναμη 2.000 ανδρών. Ο λόγος για αυτή τη μεγάλη αύξηση από τους αρχικούς 200 είναι ότι και ο ΕΛΑΣ και ο ΡΑΛΛΗΣ στρατολογούσαν από την περιοχή ΑΓΡΙΝΙΟΥ. Οι χωρικοί έπρεπε να ενωθούν με τον ένα ή τον άλλο, δεν υπήρχε εναλλακτική λύση. Έτσι οι περισσότεροι από αυτούς ενώθηκαν με τον ΡΑΛΛΗ. Γνωρίζω ορισμένους αξιωματικούς με πολύ καλή φήμη που ενώθηκαν με το ΡΑΛΛΗ: λένε ότι έπραξαν τούτο γιατί είδαν τον ΕΛΑΣ να κυριαρχεί στην ΕΛΛΑΔΑ. Η αναμενόμενη επέμβαση από την ΒΡΕΤΑΝΝΙΑ ήταν, δυστυχώς, απομακρυσμένη χρονικά. Πίστευαν ότι πρέπει να προσπαθήσουν να σώσουν την ΕΛΛΑΔΑ από τον Κομμουνισμό και έτσι πήγαν με το ΡΑΛΛΗ με τη σκέψη ότι "το μη χείρον βέλτιστον".
         β) Ο ρόλος τους ήταν καθαρά κατά του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Δεν ανέλαβαν δράση κατά της Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής ή του ΖΕΡΒΑ που είναι γνωστό ότι είναι υπέρ των Βρετανών. Δεν νομίζω ότι θα το κάνουν εκτός αν εξαναγκαστούν από τους Γερμανούς. Υπάρχει πληροφορία ότι κρύβουν όπλα έτσι ώστε όταν αφοπλιστούν από τους Γερμανούς θα οργανωθούν και θα επανεξοπλισθούν.
         γ) Πιστεύω ότι θα είναι ολόκαρδα με το μέρος κάθε Συμμαχικής δύναμης εισβολής. Έτσι, αν και είναι παραδεκτό ότι δουλεύουν για τους Γερμανούς, νομίζω ότι θα πρέπει να αποφύγουμε να τους αποκηρύξουμε δημόσια με τρόπο που να καθιστά αδύνατη μια κατοπινή συμφιλίωση μαζί τους. Υπάρχουν καλοί και κακοί ανάμεσα σ΄αυτά τα τάγματα του ΡΑΛΛΗ.
          δ) Δεν είχα και ούτε θα έχω επαφή με κάποιον από τους άνδρες του ΡΑΛΛΗ, και ανάλογες διαταγές έχουν δοθεί σε όλο το προσωπικό της Συμμαχικής Στρατιωτικής Αποστολής στην ΗΠΕΙΡΟ και το ΑΓΡΙΝΙΟ.

       14. ΗΠΕΙΡΟΣ και ΒΑΛΤΟΣ

      Οι βόρειες περιοχές του τομέα ΑΓΡΙΝΙΟΥ είναι ορεινές, βραχώδεις και πολύ φτωχές. 'Εχουν υποστεί το μεγαλύτερο βάρος του εμφύλιου πολέμου και μερικών γερμανικών εφόδων. Πάρα πολλά χωριά έχουν καεί τελείως: μέρος της καταστροφής αυτής οφείλεται στον ΕΛΑΣ. Οι περισσότεροι κάτοικοι είναι τελείως άποροι και πολλοί θάνατοι από πείνα συνέβησαν τον περασμένο χειμώνα. Έγιναν επίσης αρκετοί φόνοι από τους Ούνους και από τον ΕΛΑΣ. Παρ΄όλα αυτά βρήκα τους κατοίκους να είναι πολύ υπέρ των Συμμάχων και γενικά συνεργάζονται μαζί μας ολόκαρδα. Το βρίσκω αξιοσημείωτο ότι παραμένουν φιλικοί και συνεργάσιμοι όπως και πριν, παρά το γεγονός ότι τα σπίτια τους κάηκαν και οι συγγενείς τουφεκίστηκαν λόγω των δραστηριοτήτων μας.

      15. Συμμαχική εισβολή στην ΕΛΛΑΔΑ

       α) Μια Συμμαχική εισβολή στην ΕΛΛΑΔΑ αναμένεται διακαώς από όλους τους Έλληνες, εκτός από τους Ελασίτες εξτρεμιστές. Η σκέψη αυτή τους κάνει να συνεχίζουν και είναι παντού το κύριο θέμα συζήτησης. Οι Έλληνες είναι πολύ αυθόρμητη και συναισθηματική φυλή και ο δραματικός χαρακτήρας μιας εισβολής είναι κάτι που θα τους ενώσει να πολεμήσουν κατά του κοινού εχθρού. Η εναλλακτική λύση είναι μια αιματοβαμμένη συνέχεια μετά την αποχώρηση των γερμανικών δυνάμεων και επανάληψη παντού του εμφυλίου πολέμου. Υπάρχουν πολλοί καλοί λόγοι να σκεφτεί κανείς ότι μια Συμμαχική εισβολή θα αναγκάσει το σύνολο του ΕΛΑΣ να υποστηρίξει τον πατριωτικό σκοπό του διωξίματος των Γερμανών και να ξεχάσει την στενότερη, εγωιστική κομματική άποψη.
         β) Υπάρχει και μια άλλη άποψη: αν δεν εισβάλουμε στην Ελλάδα, οι Έλληνες θα πιστέψουν ότι τους αφήσαμε στην τύχη τους, θα μας κατηγορήσουν για τον εμφύλιο πόλεμο και για όλα όσα προήλθαν από αυτόν. Το τωρινό δυνατό αίσθημα υπέρ των Βρετανών θα υποστεί τόσο μεγάλο πλήγμα ώστε η μεταπολεμική βρεταννική επιρροή στην ΕΛΛΑΔΑ θα είναι δύσκολη. Ο ΕΛΛΑΣ θα διεκδικούσε για λογαριασμό του το διώξιμο του εχθρού και θα δυσφημούσε τη Βρετανία, ενώ με οποιασδήποτε μορφής εισβολή θα γινόμασταν δεκτοί ως ελευθερωτές της ΕΛΛΑΔΟΣ. Οι Έλληνες υπερβάλλουν για αυτά που μπορούμε να κάνουμε. Το να μην εισβάλουμε δεν θα σήμαινε γι΄αυτούς ότι δεν μπορούμε αλλά ότι δεν θέλαμε να εισβάλουμε. Η αντίδρασή τους θα ήταν πικρία απέναντί μας.
      γ) Υπάρχουν ενδείξεις ότι πολλές από τις Γερμανικές Ομάδες Οχυρών δεν θα αποσυρθούν μέχρις ότου εξαναγκασθούν να το κάνουν. Άρα φαίνεται ότι και μια μικρή απόβαση είναι προτιμότερη από το τίποτα, αν θέλουμε να υπάρχει βρεταννική επιρροή στην ΕΛΛΑΔΑ μετά τον πόλεμο.

      16. Συμπεράσματα

        α) Είναι προφανές ότι η ανωτέρω Αναφορά είναι μάλλον υπέρ του ΖΕΡΒΑ. Είδα πολύ και τις δύο πλευρές και έχω λόγους να έχω εμπιστοσύνη στη στρατιωτική αξία των δυνάμεων του ΖΕΡΒΑ την οποία ελέγχουμε απόλυτα. Τους λίγους τελευταίους μήνες έγινε κατανοητό ότι η αδράνεια του ΖΕΡΒΑ κατά των Γερμανών δεν είναι ικανοποιητική. Ο λόγος γι΄αυτό δεν ήταν η απροθυμία ή η ανικανότητα του ΖΕΡΒΑ να αναλάβει δράση αλλά οφείλεται στη πολιτική που επιβάλλει το ΚΑΪΡΟ.
      β) Δεν υπάρχει κίνδυνος να χρησιμοποιηθεί η δύναμη του ΖΕΡΒΑ με άλλον τρόπο εκτός από αυτόν που θέλουμε εμείς. Από την άλλη, όταν ο ΕΛΑΣ νιώσει και πάλι δυνατός θα επιτεθεί κατά του ΖΕΡΒΑ. Είμαι βέβαιος ότι μια σημαντική ενδυνάμωση του ΖΕΡΒΑ θα αφαιρούσε σε μεγάλο βαθμό την επιθυμία του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ να επιτεθεί εναντίον του και με μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στην αυξημένη δύναμη του ΖΕΡΒΑ, πολλοί από τους μετριοπαθείς ΕΛΑΣΙΤΕΣ θα πήγαιναν μαζί του.
       γ) Από την μια πλευρά οι Βρετανοί αξιωματικοί και άνδρες προσβάλλονται και εξευτελίζονται και σε πολλές περιπτώσεις έχουν πυροβοληθεί. Γίνονται ανεκτοί μόνο γι΄αυτό που ο ΕΛΑΣ μπορεί να πάρει από αυτούς. Το βρεταννικό γόητρο συχνά καταπατιέται στη λάσπη. Από την άλλη η Βρεταννική Στρατιωτική Αποστολή απολαμβάνει του μαγαλύτερου σεβασμού και συνεργασίας που θα επιθυμούσαμε.
        δ) Ο ΖΕΡΒΑΣ έχει τα εχέγγυά του: ο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ το κάνει μόνο όσο τον βολεύει.
       ε) Εδαφικά ο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ έχει ένα τεράστιο πλεονέκτημα αλλά δεν είναι τόσο συμπαγής όσο ο ΖΕΡΒΑΣ. Η παρουσία των δυνάμεών του ΡΑΛΛΗ και άλλων ομοειδών οργανώσεων είναι άμεσο αποτέλεσμα των μεθόδων του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ.
       στ) Είναι πολύ δύσκολο να φθάσει κανείς στην αλήθεια στις περιοχές του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ καθώς οι Βρετανοί Αξιωματικοί μπορούν να πάνε μόνο όπου επιτρέπει ο ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Στις περιοχές του ΖΕΡΒΑ όλο το Συμμαχικό προσωπικό έχει την δυνατότητα να πάει όπου θέλει. Οι φανταστικές και συχνά τελείως αναληθείς εκθέσεις για τα στρατιωτικά επιτεύγματα του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ κάνουν πιο δύσκολο το έργο των Βρετανών συνδέσμων αξιωματικών να φθάσουν στην πραγματική ιστορία. Ακόμα και αν ένα μικρό μέρος γίνεται πιστευτό η προπαγάνδα έχει επιτύχει το σκοπό της. Για παράδειγμα βλέπε το τελευταίο μέρος της παραγράφου 10 (β).

                                                                    Αντισυνταγματάρχης

                                                                          (C.E. Barnes)

Κοινοποίηση 
HQ SOM
Δύναμη 268
Λονδίνο (3)
MASSINGHAM (2)
BG3
BG3 (1)
PIC (Προσωπικά για Ταξίαρχο QUILLIAM)
Βρεταννική Πρεσβεία στην ΕΛΛΑΔΑ
Συνταγμ. CURRAN. Γραφείο του Υπουργού
Comd Δύναμη 133
G. (OPS)
E. MED αρ (6)
K. Steele
Πολεμικό Ημερολόγιο (2)
Φάκελος



 Πηγή: http://ellhnikaxronika.blogspot.gr/2014/07/1943-1944.html