Κριτική σε άρθρο του αριστερού ιστορικού Μενέλαου Χαραλαμπίδη

Σε αυτήν την διεύθυνση δημοσιεύτηκε σχετικά πρόσφατα ένα άρθρο του αριστερού ιστορικού Μενέλαου Χαραλαμπίδη με τίτλο "Η ρήξη της Κατοχής: ΕΑΜ και Τάγματα Ασφαλείας".
 Ο Χαραλαμπίδης ανήκει στην νεότερη γενιά των αριστερών ιστορικών (όπως π.χ. ο Χανδρινός) που φιλοδοξούν να πάρουν την σκυτάλη απ΄τους προκατόχους τους. Προς το παρόν, δεν θα κάνουμε ευρύτερη κριτική στο συγγραφικό του έργο παρά μόνο θα αρκεστούμε σε κάποιες παρατηρήσεις στο προαναφερθέν άρθρο του.

 Αρχικά ο Χαραλαμπίδης προαπαθεί να εξηγήσει τους λόγους που το ΕΑΜ απέκτησε μεγάλη επιρροή στις προσφυγικές συνοικίες της Αθήνας και του Πειραιά. Παρά το ότι αποφεύγει να αναφέρει τα αθέμιτα, σύμφωνα με πολλές πηγές, μέσα που οι κομμουνιστές μετήλθαν για να ελέγξουν τα συσσίτια (των οποίων ο έλεγχος παρείχε σημαντικά πλεονεκτήματα στην οργάνωση που θα τον αποκτούσε) εντούτοις η συλλογιστική του έχει λογική βάση.

Στο τελευταίο τμήμα του άρθρου του όμως κάνει επιλεκτικές αναφορές στα ιστορικά γεγονότα.

Γράφει:
 "Πέρα από τον αγώνα για την επιβίωση, ακόμη μια από τις βασικές αιτίες που οδήγησαν στη μαζική ένταξη των προσφύγων στο ΕΑΜ ήταν η στοχοποίηση των προσφυγικών συνοικιών από την τελευταία κυβέρνηση δωσιλόγων του Ιωάννη Ράλλη."

  Ισχυρίζεται ότι ο Ράλλης στοχοποίησε τους πρόσφυγες, και αυτό μοιραία οδήγησε τους τελευταίους στις τάξεις του ΕΑΜ. 
  Αποφεύγει βέβαια να εξηγήσει γιατί η κυβέρνηση Ράλλη έδρασε έτσι.
  Ξύπνησε ένα πρωί ο Ράλλης και στα καλά καθούμενα στράφηκε κατά των προσφύγων; 
 Ή μήπως είχε προηγούμενα μαζί τους και βρήκε την ευκαιρία να βγάλει τα απωθημένα του σε βάρος τους;
 Προφανώς όχι. Αυτά είναι αστεία πράματα.

 Απλά, η υπερεκπροσώπηση του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ στις προσφυγικές γειτονιές (την οποία ο ίδιος ο Χραραλαμπίδης είχε εξηγήσει αρκετά ικανοποιητικά στην αρχή του άρθρου του) εκ των πραγμάτων καθιστούσε τις κατοχικές αρχές εξαιρετικά καχύποπτες απέναντι στους κατοίκων αυτών των περιοχών. 
Το πρόβλημα λοιπόν δεν ήταν ότι ήταν πρόσφυγες. 
Το πρόβλημα ήταν ότι μεγάλο μέρος των προσφύγων ήταν φιλο-εαμικοί.
 Ο εχθρός δεν ήταν οι πρόσφυγες. Ο εχθρός ήταν το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, δηλαδή το ΚΚΕ.


  Παρακάτω ο συγγραφέας  συνεχίζει στο ίδιο μήκος κύματος:

"Η πολιτισμική γεωγραφία των μπλόκων, η οποία καταδεικνύει με τον πλέον χαρακτηριστικό τρόπο ότι οι προσφυγικές συνοικίες βρίσκονταν στο επίκεντρο της αντιΕΑΜικής δράσης των Σωμάτων Ασφαλείας, ώθησε τους κατοίκους τους, είτε για λόγους προστασίας είτε για λόγους εκδίκησης, σε μαζική ένταξη στις ΕΑΜικές οργανώσεις." 

 Και εδώ αποφεύγει να πεί τον λόγο που οι προσφυγικές συνοικίες βρίσκονταν στο επίκεντρο της αντιεαμικής δράσης των σωμάτων ασφαλείας.
  Ο λόγος φυσικά ήταν ο φιλο-εαμικός προσανατολισμός σημαντικού ποσοστού των προσφύγων.
 Ο Χαραλαμπίδης απλά παραθέτει το γεγονός δίχως ερμηνεία, κάτι όχι ιδιαίτερα συνηθισμένο (για να το πούμε κομψά) για ιστορικό.
 
 Στο τέλος ισχυρίζεται ότι μετά από αυτά τα μπλόκα πολλοί κάτοικοι των προσφυγικών περιοχών εντάχθηκαν στις εαμικές οργανώσεις είτε για λόγους προστασίας είτε για λόγους εκδίκησης.
 Αναμφίβολα πρόκειται περί λογικού ισχυρισμού.
 Την ταραγμένη κατοχική περίοδο, τα κριτήρια ένταξης στο ένα ή το άλλο στρατόπεδο δεν ήταν αποκλειστικά πολιτικά ή πατριωτικά (με όποιον τρόπο τέλοσπάντων αντιλαμβανόταν ο καθένας την αγάπη προς την Πατρίδα) αλλά εν πολλοίς είχαν να κάνουν και με τα ζητήματα της προστασίας ή της εκδίκησης, ή ακόμα και του ξεκαθαρίσματος προσωπικών διαφορών.
  Αυτό φυσικά δεν ίσχυε μόνο για τους πληγέντες απ΄τα μπλόκα των κατοχικών αρχών που αντιδρούσαν εντασσόμενοι στο ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, αλλά και για τους πληγέντες απ΄την δράση του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ που με την σειρά τους αντιδρούσαν εντασσόμενοι στα Τάγματα Ασφαλείας κυρίως στην επαρχία.
 Είναι σίγουρο ότι τόσο οι μεν όσο και οι δε διατηρούσαν το δικαίωμα στην προστασία και στην εκδίκηση. Καλώς ή κακώς, έτσι είναι ο πόλεμος.
 Αυτό που δεν είναι καθόλου σίγουρο είναι το αν ο Χαραλαμπίδης και οι συν αυτώ αναγνωρίζουν το δικαίωμα της προστασίας και της εκδίκησης στα θύματα του ΕΛΑΣ και της ΟΠΛΑ...
 Δυστυχώς η αριστερά έχει αποδείξει κατ'επανάληψη ότι δεν σέβεται ούτε τα θύματα ούτε τους αγωνιστές της άλλης όχθης.
 Και όποιος δεν σέβεται τον εχθρό του, μοιραία δεν σέβεται ούτε τον εαυτό του, και καταλήγει στον σκουπιδοτενεκέ της Ιστορίας...