Αγώνες και θυσίες της ελληνικής Χωροφυλακής στην κατοχική Κρήτη

 Η Κρήτη αποτέλεσε μία ξεχωριστή περίπτωση όσον αφορά τα δρώμενα του 1941-44. Καταρχήν, ήταν η γεωγραφική της θέση που την καθιστούσε σε κάποιο βαθμό απομονωμένη απ΄την υπόλοιπη Ελλάδα, με συνέπεια να μην επηρεαστεί τόσο πολύ απ΄τις εμφύλιες κατοχικές διαμάχες.
  Απ΄την άλλη, η αιματηρή μάχη της Κρήτης που προηγήθηκε προκάλεσε την πολύ σκληρή γερμανική κατοχή στο νησί. Σημαντικό μέρος των γερμανικών αντιποίνων στρέφονταν κατά της Χωροφυλακής που είχε συμμετάσχει ενεργά στην μάχη της Κρήτης.

 Στην περιοχή του Ρεθύμνου οι Γερμανοί φυλάκισαν όλα τα μέλη του Τάγματος της Σχολής Χωροφυλακής και εκτέλεσαν πολλούς αξιωματικούς και οπλίτες του. Εκτέλεσαν επίσης τον διοικητή της Υποδιοικήσεως Μυλοποτάμου, ανθυπομοίραρχο Παναγιωτάκο και έναν ακόμη χωροφύλακα, καθώς και τον σταθμάρχη Πηγής  ενωμοτάρχη Γιαπετζάκη λόγω της δράσης τους κατά Γερμανών αλεξιπτωτιστών.

 Στα Χανιά, οι Γερμανοί αρχικά χρησιμοποιούσαν τους χωροφύλακες για διάφορες αγγαρείες εξευτελίζοντάς τους. Συγχρόνως λεηλάτησαν τους σταθμούς της Χωροφυλακής, παίρνοντας ότι θεωρούσαν χρήσιμο, με αποτέλεσμα η λειτουργία του σώματος να καταστεί προβληματική.
 Απ΄τα γερμανικά αντίποινα στην περιοχή των Χανίων δεν εξαιρέθηκαν φυσικά οι χωροφύλακες. Τις πρώτες μέρες της Κατοχής εκτελέστηκαν περίπου 30. Ο μοίραρχος Αρχοντάκης, ο στρατηγός Βουράκης και πολλοί συγγενείς του, οι υπενωμοτάρχες Βεργανελάκης και Κατσούλης, ο υπενωμοτάρχης Βεργανελάκης και πολλοί ακόμα εκτελέστηκαν απ΄τους κατακτητές.

 Γενικώς σε όλη την Κρήτη η Χωροφυλακή ανέπτυξε σημαντικό εθνικό έργο κατά την Κατοχή.

 - Καθοριστική ήταν η συμβολή των χωροφυλάκων Πατεράκη, Σαβιολάκη και Ζωιδάκη (ο τελευταίος σκοτώθηκε σε συμπλοκή με Γερμανούς) στην απαγωγή του γερμανού στρατηγού Κράιπε από Άγγλους τον Απρίλιο του 1944.

- Πολλοί χωροφύλακες ήταν σε στενή συνεργασία με τους Συμμάχους για την φυγάδευση Άγγλων στην Μέση Ανατολή, αλλά και για κατασκοπεία. Πολύ σημαντικό έργο επιτέλεσαν -μεταξύ άλλων- ο υπομοίραρχος Κυριάκης, ο ανθυπασπιστής Ρέτζος, ο ενωμοτάρχης Βαμιαδάκης που δρούσαν στο νομό Ρεθύμνου.  Κάποιοι αποκαλύφθηκαν με συνέπεια είτε να εκτελεστούν απ΄τους Γερμανούς (π.χ μοίραρχος Καπετανάκης, ανθυπομοίραρχοι Κωνσταντακόπουλος και  Μάζης, χωροφύλακας Μαραγκουδάκης, ενωμοτάρχης Φραγκάκης) είτε να αναγκαστούν να διαφύγουν εκτός Κρήτης (π.χ. ανθυπασπιστής Δραμυτινός, υπομοίραρχος Ιερωνυμάκης, ενωμοτάρχης Μαλανδράκης, υπενωμοτάρχης Κουρμουλής κ.α.). Ο ενωμοτάρχης Τσουρουνάκης συνελλήφθη απ'τους Γερμανούς και επρόκειτο να εκτελεστεί, αλλά τελικώς κατάφερε να αθωωθεί.

- Χάρη σε πληροφορίες απ΄την Χωροφυλακή Χανίων προς το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής κατέστη εφικτή η καταβύθιση ενός γερμανικού και ενός ιταλικού ατμόπλοιου στο λιμάνι της Σούδας.

- Στον νομό Ηρακλείου δρούσε απ'τον Ιούλιο ακόμα του 1941 η αντάρτικη ομάδα του Πετρακογιώργη στην οποία προσχώρησαν αξιωματικοί και οπλίτες της χωροφυλακής. Γενικότερα η Χωροφυλακή συνεργάστηκε αρμονικά τόσο με μικρότερες αντάρτικες ομάδες (π.χ. ομάδα του Παπαδάκη στην περιοχή του Ρεθύμνου ή και με την Εθνική Οργάνωση Ρεθύμνου) όσο με την μεγαλύτερη εθνική αντιστασιακή οργάνωση της Κρήτης, την ΕΟΚ (Εθνική Οργάνωση Κρήτης). Ιδιαίτερα ο διοικητής της Διοίκησης Χωροφυλακής Ρεθύμνου, ταγματάρχης Χαλκιαδάκης ανεδείχθη σε εξέχον στέλεχος της ΕΟΚ, αναπτύσσοντας παράλληλα ένα πολύ αποτελεσματικό δίκτυο κατασκοπείας, συνεργαζόμενος με άγγλους αξιωματικούς.


 Εξίσου ενδιαφέρουσες ήταν και οι (κακές) σχέσεις της κρητικής Χωροφυλακής με το ΕΑΜ/ΕΛΑΣ, που θα τις δούμε σε άλλη αναρτηση.


 Υ.Γ: Προς αποφυγή παρεξηγήσεων, να διευκρινίσουμε ότι η πάλαι ποτέ Χωροφυλακή δεν έχει απολύτως καμμία σχέση με την διάδοχό της, την αξιοθρήνητη - σε κάθε επίπεδο- ΕΛ.ΑΣ...



 Πηγή: "Ιστορία Ελληνικής Χωροφυλακής 1936-1950" του Απόστολου Δασκαλάκη.