Είναι γνωστό ότι τόσο ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και η περίοδος της Κατοχής όσον αφορά τον ελληνικό μικρόκοσμο, έλκουν το ιστορικό, πολιτικό και στρατιωτικό ενδιαφέρον των περισσοτέρων Ελλήνων εθνικιστών, ανεξαρτήτως τάσης. Επειδή τα του Β'Π.Π. ξεφεύγουν απ΄την θεματολογία του ιστολογίου θα μείνουμε στα κατοχικά και θα γίνει μία προσπάθεια να ξεκαθαριστούν κάποια πράγματα σχετικά με την δράση των εθνικιστών την περίοδο 1941-44.
Για να αντιληφθούμε καλύτερα το θέμα, θα πρέπει να ξεκινήσουμε από λίγο νωρίτερα, τον Μεσοπόλεμο. Τότε που στην Ευρώπη αναπτύσσονταν ριζοσπαστικά εθνικιστικά κινήματα.
Στην Ελλάδα κάτι τέτοιο δεν συνέβη, για πολλούς και διαφόρους λόγους.
Έτσι όταν η Ελλάδα ενεπλάκη στον Β'Π.Π και τέθηκε αργότερα υπό ξένη κατοχή, δεν υπήρχε κανένα συγκεκριμένο εθνικιστικό πολιτικό κίνημα που να μπορεί να αποτελέσει σημείο αναφοράς.
Οι εθνικιστικές οργανώσεις που υπήρχαν ως τα μέσα περίπου της δεκαετίας του '30 (ΕΕΕ, Οργάνωση Ελλήνων Εθνικιστών, Οργάνωση Εθνικοφρόνων Σοσιαλιστών κτλ) δεν μπόρεσαν να αποκτήσουν την απαιτούμενη δύναμη ώστε να κυριαρχήσουν στο πολιτικό σκηνικό, ενώ η μεταγενέστερη μεταξική ΕΟΝ, αν και μαζικότερη εντούτοις ούτε πρόλαβε αλλά και ούτε μπορούσε να μετεξελιχθεί σε εθνικιστικό κίνημα. Έτσι, η αρχή της Κατοχής το 1941 βρήκε τους εθνικιστές της εποχής με πολύ μικρή πολιτικοκοινωνική επιρροή.
Αυτό είχε σαν φυσική συνέπεια να μείνουν στο περιθώριο των εξελίξεων. Υπήρχαν βέβαια και εξαιρέσεις όπως η αντιστασιακή οργάνωση Τρίαινα που έδρασε επί Κατοχής και ήταν η φυσική συνέχεια της Οργάνωσης Εθνικοφρόνων Σοσιαλιστών του Ιάκωβου Διαμαντόπουλου.
Επίσης, η ΕΕΕ ανασυστάθηκε τύποις το 1941 ως καθαρά γερμανόφιλη εθνικοσοσιαλιστική αλλά, πέραν του αντισημιτισμού, δεν είχε και πολλά κοινά με την προπολεμική ΕΕΕ.
Ένα σημείο που προκαλεί σύγχυση είναι ότι ο όρος "εθνικιστές" εμφανίζεται σε διάφορα αρχεία και πρωτογενείς πηγές σχετικά με την Αντίσταση και τις εμφύλιες συγκρούσεις του 1943-44.
Η ειδοποιός διαφορά όμως είναι ότι τότε "εθνικιστές" αποκαλούνταν οι μάχιμοι αντίπαλοι του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ (δηλαδή του ΚΚΕ), και όχι οι οπαδοί ενός συγκεκριμένου ιδεολογικοπολιτικού κινήματος.
Όπως έχουμε ξανατονίσει και εδώ, τότε ο μη-εαμικός κόσμος ήταν εξαιρετικά ανομοιογενής, χωρίς συνοχή και πολυδιασπασμένος. Έτσι κάτω από την γενική ομπρέλα "εθνικιστές" υπήρχαν ομάδες και οργανώσεις που ήταν κατα κανόνα ασύνδετες μεταξύ τους, και τα μέλη τους στην συντριπτική τους πλειοψηφία ουδεμία σχέση είχαν έστω και με αυτό το πρώιμο ελληνικό εθνικιστικό κίνημα του Μεσοπολέμου.
Συνεπώς αποτελεί φενάκη το να θεωρούμε ως εθνικιστές με την σημερινή έννοια του όρου, π.χ τον Ζέρβα, τον Ψαρρό ή ακόμα και τον Παπαδόγκωνα ή τον Κισά Μπατζάκ. Δεν ήταν εθνικιστές, όπως εννοείται σήμερα ο ελληνικός εθνικισμός. Απλά όλοι τους πολέμησαν τους κομμουνιστές από διαφορετικά μετερίζια και για διαφορετικούς λόγους ο καθένας, χωρίς βέβαια να ταυτίζονται μεταξύ τους.
Σίγουρα αξίζει και πρέπει να τιμούμε τους αγώνες και τις θυσίες όλων (πλην ελαχίστων θλιβερών εξαιρέσεων, βλ. Πούλος) όσων αγωνίστηκαν κατά του κομμουνισμού, αλλά ας μην τρέφουμε αυταπάτες ιδεολογικής ταύτισης. Η ενασχόληση με την συγκεκριμένη ιστορική περίοδο είναι πολύ ενδιαφέρουσα και μπορεί να οδηγήσει σε χρήσιμα συμπεράσματα, αρκεί να έχουμε πάντα υπόψη τις ιδιαίτερες πολιτικές συνθήκες εκείνης της εποχής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου