Δευτέρα 14 Οκτωβρίου 2013

Ο ίλαρχος Τηλέμαχος Βρεττάκος - μέρος β'


 Η ένταξη του Βρεττάκου στον Ε.Σ έδωσε πνοή σε αυτήν την οργάνωση των αξιωματικών που ως τότε στην Λακωνία δεν είχαν επιδείξει την απαιτούμενη τόλμη και πρωτοβουλία για οργάνωση αντάρτικου. Άρχισε η συγκρότηση ομάδων που θα ανέβαιναν στο βουνό και ο Βρεττάκος ανέλαβε την ευθύνη να έρθει σε επαφή με την αγγλική αποστολή και άλλους αξιωματικούς που με επικεφαλή τον συνταγματάρχη Αθανάσιο Γιαννακόπουλο βρίσκονταν στο Δυρράχι Ταϋγέτου.
 Σκοπός του Βρεττάκου ήταν η οργάνωση ρίψεων για τον εξοπλισμό αξιωματικών και ανταρτών που θα έρχονταν απ΄την Λακωνία. Πράγματι ανέβηκε στον Ταϋγετο, ήρθε σε επαφή μαζί τους και ορίστηκε το δάσος της Βασιλικής Ταϋγέτου σαν τόπος συγκέντρωσης των Λακώνων υπό των Βρεττάκο. Ο συνταγματάρχης Γιαννακόπουλος τον διόρισε επιτελάρχη του, ουσιαστικά δηλαδή ήταν το νο.2 στην ιεραρχία του Ε.Σ
 
 Απ΄τα μέσα Ιουλίου άρχισαν να καταφτάνουν στην Βασιλική Λάκωνες, ένοπλοι και περισσότεροι άοπλοι, τέθηκαν υπό τις διαταγές του Βρεττάκου και περίμεναν τις αεροπορικές ρίψεις οπλισμού απ΄τους Συμμάχους. Υπολογίζονταν γύρω στους 200-250 άντρες, οι περισσότεροι άοπλοι. Ημερομηνία ρίψεων ορίστηκε η 9η Αυγούστου 1943.

 Τα παραπάνω δεν έμειναν φυσικά κρυφά στους κομμουνιστές που ανησυχούσαν καθώς έβλεπαν να διαφαίνεται πολύ πιθανό το ενδεχόμενο συγκρότησης ισχυρής αντάρτικης δύναμης που δεν θα ελεγχόταν απ΄τους ίδιους. Τμήματα του ΕΛΑΣ άρχισαν να κινούνται προς την Βασιλική με εχθρικές διαθέσεις. Ο Βρεττάκος το γνώριζε από πληροφορίες που είχε, πήρε όσα μέτρα προστασίας μπορούσε να πάρει αλλά πρακτικά δεν είχε μεγάλη δύναμη αποτροπής.
 Το χειρότερο ήταν ότι οι προκαθορισμένες ρίψεις δεν έγιναν. Ο πιθανότερος λόγος της ματαίωσης των ρίψεων ήταν η δυσαρέσκεια των Άγγλων για τις συγκρούσεις μεταξύ ΕΛΑΣ-Ε.Σ που ξεκίνησαν αρχές Αυγούστου του 1943. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα ήταν η αιματηρή διάλυση του τμήματος Ε.Σ Τριφυλλίας απ΄τον ΕΛΑΣ στις 06/08/1943.
 Ήταν προφανές και λογικό ότι οι Άγγλοι δεν ήθελαν να εξοπλίζουν τους Έλληνες για να σκοτώνονται μεταξύ τους, αλλά για να συνεισφέρουν στον συμμαχικό αγώνα δια του ανταρτοπολέμου κατά των κατακτητών.
 Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι ο Γιαννακόπουλος στις 09/08/1943 έβγαλε μία επιθετική ανακοίνωση κατά του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ λόγω των γεγονότων της Τριφυλλίας που αναφέραμε. Οι Άγγλοι αξιωματικοί διαμαρτυρήθηκαν έντονα στον Γιαννακόπουλο γι'αυτήν του την κίνηση, που ήταν άκαιρη από κάθε άποψη.

 Όπως και να χει, το γεγονός ήταν ότι η ματαίωση των ρίψεων ήταν καθοριστική. Ενόψει της επικείμενης επίθεσης ο Βρεττάκος έστειλε τον ανθυπολοχαγό Γριβάκο για να ζητήσει ενισχύσεις απ'τον Γιαννακόπουλο που βρισκόταν στα Πηγάδια εν αναμονή ρίψεων, αλλά ούτε αυτό είχε αποτέλεσμα. Έτσι το τμήμα του Ε.Σ στην Βασιλική παρέμεινε ανίσχυρο και εκτεθειμμένο στις διαθέσεις των κομμουνιστών.
   Στις 13/08/1943 οι ελασίτες επιτίθενται στο τμήμα του Βρεττάκου και το διαλύουν. Πολλοί αιχμάλωτοι του Ε.Σ εκτελούνται απ΄τον ΕΛΑΣ σε μία επίδειξη εμφυλιοπολεμικού μίσους.
 Ο Βρεττάκος διαφεύγει μαζί με άλλους 30 άντρες και πάει στα Πηγάδια που ήταν ο Γιαννακόπουλος, και από εκεί στις 17/08 ξεκίνησαν για την επιστροφή στο Δυρράχι που ήταν η βάση του Ε.Σ.

 Στην διαδρομή δέχτηκαν επίθεση από ισχυρά τμήματα του ΕΛΑΣ στην περιοχή της Αλαγονίας. Έγινε σκληρή μάχη στην οποία ο Ε.Σ επικράτησε κατα κράτος. Στις 18/08 έφτασαν στο Δυρράχι.
 Παρά την εμφατική νίκη του Ε.Σ στην Αλαγονία, η θέση του στο Δυρράχι ήταν επισφαλής. Ισχυρές δυνάμεις του ΕΛΑΣ κατέφταναν από άλλες περιοχές της Πελοποννήσου και είχαν αποκλείσει το Δυρράχι με σκοπό να αποτρέψουν κατάταξη νέων αντρών στον Ε.Σ και να δυσκολέψουν την τροφοδοσία του. Ο Ε.Σ δεν ήταν βέβαια και τόσο εύκολος στόχος διότι διέθετε ικανό οπλισμό από προηγούμενες ρίψεις που είχαν γίνει στην περιοχή, πολλούς και ικανούς αξιωματικούς και συνεργαζόταν με άγγλους αξιωματικούς που λειτουργούσαν ως σύνδεσμοι με το Στρατηγείο Μέσης Ανατολής.
Για να αποφευχθεί όμως περαιτέρω αιματοχυσία, ο άγγλος ταγματάρχης Χάρρινγκτον έπεισε τον Γιαννακόπουλο να έλθει σε συνεννόηση με τον ΕΛΑΣ. Τελικά υπεγράφη στις 29/08/1943 το σύμφωνο του Δυρραχίου μεταξύ Ε.Σ-ΕΛΑΣ το οποίο όμως πρακτικά σήμαινε την υποταγή του Ε.Σ στον ΕΛΑΣ. Εκ μέρους του Ε.Σ υπέγραψε ο Γιαννακόπουλος και ο λοχαγός Νικολόπουλος.
 Μόλις γίνονται γνωστοί οι όροι του συμφώνου, το σύνολο των αντρών του Ε.Σ δυσανασχετεί. Μεταξύ αυτών και ο Βρεττάκος, ο οποίος όμως αποφάσισε να πειθαρχήσει στον Γιαννακόπουλο.
 Το σύμφωνο του Δυρραχίου μεταξύ άλλων προέβλεπε ότι ο Γιαννακόπουλος θα αναλάμβανε την γενική αρχηγία του αντάρτικου της Πελοποννήσου. Οι κομμουνιστές του είπαν ότι το συγκεκριμένο αρχηγείο βρίσκεται κοντά στα Καλάβρυτα και έτσι ο Γιαννακόπουλος ξεκίνησε να πάει προς τα εκεί μαζί με τον Βρεττάκο και τους ανθυπολοχαγούς Δραγουμάνο και Κυριακουλάκο.

 Μετά από ένα μήνα περίπου οι απεσταλμένοι του Ε.Σ επέστρεψαν άπραγοι στο Δυρράχι, αφού όχι μόνο δεν τους έφεραν σε επαφή με κανένα αρχηγείο αλλά και επιπλέον φοβήθηκαν ότι υπήρχε κίνδυνος για την ζωή τους. Η επιστροφή τους στο Δυρράχι έγινε με την συνοδεία του ένοπλου τμήματος Ε.Σ του ανθυπολοχαγού Κοσιώρη που δρούσε στην Ηλεία υπό τον ταγματάρχη Καραχάλιο.

 Εκεί πλέον, και λόγω της έντονης δυσαρέσκειας για το σύμφωνο αλλά και των συνεχομένων προστριβών με τον ΕΛΑΣ, οι αξιωματικοί του Ε.Σ αποφάσισαν να δράσουν άμεσα για να προλάβουν την βέβαιη διάλυση της οργάνωσής τους. Υπό την ηγεσία του Βρεττάκου, στον οποίο ο Γιαννακόπουλος παρέδωσε την ηγεσία του Ε.Σ, και με την σύμφωνη γνώμη του ταγματάρχη Χάρρινγκτον και του Ταβερναράκη, καταστρώθηκε ένα φιλόδοξο σχέδιο που θα ακύρωνε στην πράξη το σύμφωνο του Δυρραχίου.







Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου